Warto przeczytać – artykuły pracowników MPPP w Krośnie
Napoje energetyczne to napoje bezalkoholowe, najczęściej gazowane o właściwościach pobudzających.
Czy wiesz co znajduje się w energetykach?
W skład energetyków wchodzą: kofeina, tauryna, guarana, witamina B, różne zioła, cukier, barwniki. Składniki te występują w bardzo silnym natężeniu. ...
Mózg człowieka rozwija się poprzez ruch. Sprawność ruchowa odpowiada za tworzenie się sieci połączeń neuronalnych, od których zależy w przyszłości rozwój umysłowy dziecka. Ruch rozwija mózg, pozytywnie wpływa na ciało, lepsze samopoczucie, odporność. Zdaniem ekspertów wiele trudności edukacyjnych – czytanie, pisanie, liczenie, koncentracja, zachowanie i zaburzenia mowy jest związanych z ograniczeniem aktywności fizycznej.
Od urodzenia do ukończenia pierwszego roku życia – tworzy się najwięcej połączeń neuronalnych. Rozwój ruchowy i sprawne działanie systemów sensorycznych w dużej mierze warunkuje dalszy harmonijny rozwój dziecka.
W wieku około 3 – 4 lata dziecko potrafi już: biegać, skakać, wspinać się. Jednak wykonuje te czynności mało precyzyjnie i nie potrafi ich połączyć, np. biegać i łapać piłkę równocześnie, nie potrafi rozwinąć cukierka idąc, czy też zapiąć guzika w czasie chodu. Rozwijanie precyzji ruchów będzie odbywało się poprzez częstą aktywność ruchową. ...
W czasach, w których prawie każdy z nas słyszał o depresji, a media i specjaliści alarmują, że liczba samobójstw wśród dzieci i nastolatków stale rośnie, niejeden rodzic i nauczyciel zastanawia się czy zachowanie dziecka jest prawidłowe? Czy wszystko z nim dobrze? Kiedy należy szukać pomocy? Czy to, że dziecko coraz mniej z nami rozmawia świadczy o poważnych trudnościach, czy może jest typowe dla nastolatków? Czy można pozwolić, aby dziecko w weekend kładło się spać o 2 w nocy albo spało do 11 czy należy interweniować?
Odpowiedź na to pytanie nie zawsze jest prosta i jasna. Najczęściej zależy od kontekstu, w jakim się dzieje oraz od wieku, w jakim jest dziecko. A co w zachowaniu nastolatka powinno budzić niepokój rodzica, opiekuna? Warto mieć świadomość, że dojrzewanie jest procesem złożonym i skomplikowanym, w którym zachodzi bardzo wiele różnych zmian zarówno w sferze anatomicznej, hormonalnej, umysłowej jak i emocjonalno – społecznej. Mózg dziecka ciągle się rozwija, a w okresie dojrzewania zachodzą w nim bardzo istotne zmiany, których efekty widzi każdy, kto ma kontakt z nastolatkiem. Co jednak powinno wzbudzić niepokój opiekuna?
Warto zapamiętać, że każda istotna, nagła zmiana w zachowaniu, wyglądzie, sposobie funkcjonowania dziecka powinna zwrócić naszą uwagę i należy się jej przyjrzeć. Jeśli intuicja podpowiada nam, że z naszym dzieckiem dzieje się coś niedobrego, nie należy tego bagatelizować. Warto najpierw porozmawiać o tym, co widzimy z dzieckiem np. mówiąc: „Zauważyłam/łem, że ostatnio rzadko wychodzisz z domu, sprawiasz wrażenie smutnego i bardzo dużo śpisz, czy wszystko w porządku? A może mogę Ci jakoś pomóc?” Czasem warto wrócić do rozmowy po kilku dniach i dać dziecku przestrzeń, żeby z nami porozmawiało. Może warto zorganizować czas sam na sam np. podczas spaceru. Ważne, żeby w takiej rozmowie powstrzymać się od oceniania, krytykowania i dawania rad. Jeśli odpowiedź dziecka budzi nasz niepokój albo nastolatek nie chce z nami rozmawiać, zawsze warto skonsultować się ze specjalistą. Gdzie szukać pomocy? ...
Co zrobić, by chronić dziecko przed stresem związanym z informacjami o wojnie? – Najważniejsze to rozmawiać w sposób odpowiedni do wieku dziecka. Nie należy go straszyć. Lepiej być szczerym, empatycznym. Możemy też rozładowywać emocje angażując się w pomoc ludziom z terenów ogarniętych wojną.
Po pierwsze: rozmawiajmy z dzieckiem o jego emocjach
Przede wszystkim rozmawiać i tłumaczyć, to co się dzieje w sposób dla nich zrozumiały, dostosowany do ich wieku i możliwości. Nie pozostawiać dzieci i młodzieży z tematem wojny samym sobie. To dzieje się tak blisko, tuż obok nas. Do Polski napływa wielu uchodźców, którzy potrzebują pomocy. W wielu miejscach pojawiają się flagi ukraińskie, napisy w innym języku. Dzieci to widzą, słyszą i przecież czują, myślą, tylko często nie potrafią o tym mówić. ...
Ze wszystkich zmysłów w procesie uczenia się jest wzrok. Ponad 85 procent wyuczonych treści zostaje przyswojonych przez wzrok, a jednocześnie u dziecka mającego trudności w nauce najczęściej pomija się trudności ze wzrokiem. Wiele dzieci, u których zdiagnozowano trudności w uczeniu się (dysleksję) lub które osiągają w szkole słabe wyniki, ma podstawowe zaburzenia widzenia, które uniemożliwiają im pełną realizację potencjału. Jednocześnie problemy z widzeniem nie ujawniają się u nich podczas standardowych testów na wzrok, które badają jedynie widzenie na dalekich odległościach.
W jaki sposób widzenie wpływa na uczenie się?
Czytanie, pisanie oraz ortografia to umiejętności, które zależą w znacznym stopniu od wzroku, a ponieważ czytanie jest pierwszym etapem nauki szkolnej, to zazwyczaj problemy ujawniają się jako pierwsze. Wyróżniamy trzy podstawowe funkcje wzrokowe, jakie potrzebne są dziecku do czytania: konwergencja, akomodacja, wodzenie. ...
Wejście na rynek pracy to często duże wyzwanie dla młodego człowieka. Oferty pracy zazwyczaj skierowane są do osób z doświadczeniem zawodowym, które poza określonymi umiejętnościami i predyspozycjami, jest jednym z największych atutów kandydatów. By ułatwić sobie znalezienie przyszłego zatrudnienia, coraz większy odsetek uczniów szkół ponadpodstawowych oraz studentów stara się zdobyć cenny staż pracy i/lub wiedzę wymaganą w zawodzie jeszcze podczas nauki. Pierwsze doświadczenia zawodowe nie tylko wzbogacą dokumenty aplikacyjne, ale i pomogą wybrać dalszą ścieżkę edukacyjno-zawodową. Warto więc szukać okazji do rozwoju na własną rękę. Istnieje wiele sposobów na zdobywanie pierwszych doświadczeń zawodowych. Ważne jest by młodzi ludzie brali udział w różnych projektach, które pozwolą im zdobyć doświadczenie i przydadzą się w przyszłej karierze zawodowej. Choć pierwsze zatrudnienie to początek zawodowej drogi, doświadczenie warto zbierać już wcześniej.
Pierwsze doświadczenie zawodowe można zdobyć w różny sposób. Ciekawe propozycje przedstawia Urszula Leszczyńska w artykule: „Nie tylko praca. 12 pomysłów na pierwsze doświadczenia zawodowe Twoich uczniów” (Mapa Karier – Blog):
Dobrym pomysłem na zdobycie doświadczenia zawodowego jest wzięcie udziału w praktykach, czy aplikowanie na staż. Dzięki podjęciu takiego zatrudnienia możemy nie tylko poznać zawód, który nas interesuje, lecz także firmy, w których chcielibyśmy pracować, a jeśli praktyki pójdą nam bardzo dobrze, mamy szansę na pozostanie w tym miejscu na stałe. Warto pomyśleć także o pracy, np. weekendowej – roznoszenie ulotek, pracy kasjera, niani, specjalisty ds. obsługi klienta, dostawcy jedzenia i nie tylko. Nawet wówczas, gdy nie jest ona związana z docelową branżą w której chcemy w przyszłości pracować, pokazuje ona nasz zapał i chęć do nauki. Można także podjąć pracę na stanowisku juniorskim wówczas brak doświadczenia nie stanowi przeszkody w zatrudnieniu kandydatów. Wiele firm wykazuje elastyczne podejście do młodych pracowników, umożliwiając im łączenie pracy z nauką. ...
Rodzice, już od momentu gdy dziecko zaczyna swoją przygodę z przedszkolem, zostają często postawieni przed pytaniem: „Czy chcą zapisać Państwo swoje dziecko na zajęcia dodatkowe z …..” i tu pojawia się nierzadko cały zestaw różnorakich zajęć, czasem o dziwnie brzmiących nazwach, jak np. sensoplastyka. Rodzic zaczyna się zastanawiać, zadawać sobie pytania – Czy jeżeli nie zapiszę dziecka na żadne zajęcia, to jestem złym rodzicem? Czy to źle wpłynie na jego rozwój, będzie gorsze, a może wyśmiewane? Jakie zajęcia oraz w jakiej liczbie wybrać? Część rodziców wpada w pułapkę zapisywania dziecka na wszystkie możliwe zajęcia licząc, że: objawi jakiś talent, będzie miało łatwiej w życiu, wyprzedzi inne dzieci w wiedzy i umiejętnościach już na starcie. W wyniku tego, dzieci tracą coś bardzo ważnego: czas na własną aktywność. Pamiętajmy, że pierwszą i najważniejsza aktywnością dziecka w wieku przedszkolnym jest: ZABAWA. Sama zabawa w gronie rówieśników i rodzeństwa uczy bardzo wiele: negocjacji, nawiązywania kontaktów interpersonalnych, umiejętności rozwiązywania konfliktów, radzenia sobie z emocjami, pełnienia określonej roli w grupie, stosowania się do przyjętych zasad i norm oraz wiele, wiele innych. Swobodna zabawa nie jest stratą czasu, jest bardzo potrzebnym elementem codziennego życia przedszkolaka. Warto, więc uwzględnić ją w codziennym harmonogramie.
Czy zatem zajęcia dodatkowe są czymś niepotrzebnym, niekorzystnym? Nie. Zajęcia dodatkowe mogą być bardzo przyjemnym i rozwijającym czasem dla dziecka, o ile dostosujemy je do naszego konkretnego malucha.
Dobierając rodzaj zajęć dodatkowych powinniśmy przede wszystkim zastanowić się, jakie są realne potrzeby i możliwości naszego dziecka. Może maluch ma jakieś trudności i ważniejsza od akrobatyki będzie na razie terapia logopedyczna, czy integracja sensoryczna? ...
Na świecie 4,54 miliarda ludzi korzysta z Internetu, a 3,8 miliarda z mediów społecznościowych. Nowe technologie są stałym elementem naszego życia i dają nam narzędzia do codziennego funkcjonowania w pracy, edukacji i rozrywki. Do tej pory sytuacja spowodowana pandemią i ograniczenie bezpośrednich kontaktów społecznych uświadomiło nam jak bardzo pomocne są nowe technologie, ale z drugiej strony jaki wpływ ma ich nadmiar na nasze samopoczucie. W związku z tym bardzo ważne jest, aby zadbać o naszą higienę cyfrową.
Higiena cyfrowa to postawa życiowa i wynikające z niej działania charakteryzujące się kreatywnym i odpowiedzialnym używaniem zasobów sieci, zmierzające do optymalizacji indywidualnego zdrowia somatycznego, psychicznego oraz społecznego w zakresie korzystania z technologii informacyjno-komunikacyjnych. Jej poziom uzależniony jest od samoregulacji i kontroli związanej z używaniem internetu oraz cyfrowych narzędzi ekranowych, dostępnej alternatywy dla świata cyfrowego, jak również rozwiniętej sieci oparcia społecznego.2 Pisząc prościej to zespół czynności i postaw, które mają zapewnić nam bezpieczne użytkowanie urządzeń elektronicznych oraz nowoczesnych technologii, w taki sposób, aby nie stanowiło ono zagrożenia dla naszego życia i zdrowia. Wśród konsekwencji nadużywania nowych technologii wymienia się: przemęczenie, niewyspanie, pogorszenie stanu zdrowia (np. wzrok), zaniedbywanie obowiązków, brak koncentracji bądź jej obniżony poziom, spadek efektywności pracy, wycofanie z kontaktów, pogorszenie relacji z bliskimi, cyberprzemoc, uzależnienie. Warto więc wprowadzić dziesięć zasad higieny cyfrowej:
Ważne jest, aby stworzyć domowe zasady korzystania z nowych technologii, które pomogą nam w odpowiedni sposób zarządzać cyfrowymi narzędziami ekranowymi i które przygotują dziecko do właściwego korzystania ze smartfona w wieku późniejszym. Należy pamiętać, że wypracowanie wspólnych zasad dotyczą wszystkich domowników. ...
Proces kształtowania się mowy dziecka zazwyczaj przebiega według usystematyzowanych schematów i tak naprawdę rozpoczyna się już w okresie prenatalnym, kiedy to kształtują się narządy mowy i zmysłów, a także dojrzewa układ nerwowy. Biorąc pod uwagę fakt, że na rozwój procesu mowy wpływa również wiele czynników genetycznych, prawidłowy rozwoju narządów zmysłów (szczególnie słuchu i wzroku), prawidłowy rozwój psychoruchowy i poznawczy oraz w ogromnym stopniu czynniki środowiskowe (prawidłowa opieka i pielęgnacja dziecka w okresie noworodkowo-niemowlęcym, prawidłowe wzorce środowiska w procesie mowy i komunikacji), rodzice nie zawsze mają pewność, czy ich dziecko nabywa umiejętności językowe i komunikacyjne w wystarczającym stopniu.
Dzieci późno mówiące to grupa dzieci, u których obserwujemy na wczesnym etapie rozwoju opóźnienie nabywania mowy czynnej, ale jednocześnie dobre rozumienie, prawidłowy poziom rozwoju poznawczego, brak diagnozy genetycznej czy neurologicznej (Rescorla L., 1989; Leonard L., 2014). Co ciekawe, w wieku 18–35 miesięcy dotyczy to około 15% dzieci. Za jedno z kryteriów przyjmuje się, że słownik takiego dziecka w 24 miesiącu obejmuje około 50 słów.
Dodatkowymi kryteriami są: brak łączenia słów w wypowiedź w wieku 24 miesięcy i oczywiście niepokój rodziców dotyczący rozwoju mowy swojego dziecka (Capone Singleton, 2017). W logopedii tradycyjnej wskazuje się, że do pół roku opóźnienie w rozwoju mowy czynnej jest dopuszczalne. W praktyce zawodowej stosuję zasadę, aby interweniować i sugerować wizytę kontrolną u logopedy w sytuacji, gdy dziecko używa jedynie pojedynczych słów lub nie mówi słowami w wieku 18 miesięcy. Diagnostycznymi są słowa mama czy tata, które w tym wieku powinny już być używane przez dziecko. Wtedy wdrożenie kilku podstawowych zasad, mających na celu rozwijanie mowy dziecka, przyniesie szybko oczekiwany rezultat, a do 2 urodzin opóźnienie w rozwoju mowy ma szansę zniknąć. ...
Nieśmiałość zwykle pojawia się w okresie szkolnym, jednak pewne symptomy nieśmiałości możemy zauważyć i u dzieci przedszkolnych i dorosłych. Nieśmiałość ujawnia się najczęściej w nowych, nieznanych sytuacjach oraz w kontakcie z nieznanymi osobami. Nieśmiałość u młodszych dzieci jest zjawiskiem rozwojowym, przejawia się lękiem przed bliskością z nieznajomą osobą. Nieśmiałe dziecko w swoisty sposób przeżywa różne sytuacje społeczne oraz przejawia określone zachowania. U tych dzieci widoczna jest obniżona samoocena i zniekształcony obraz świata i samego siebie. Obniżony jest też poziom samoakceptacji. Przyczyny nieśmiałości prawdopodobnie są złożone. Upatruje się ich
w uwarunkowaniach biologicznych, uwarunkowaniach osobowościowych jak również we wpływach środowiska rodzinnego. Przeżywaniu nieśmiałości często towarzyszą objawy somatyczne, fizjologiczne charakterystyczne dla lęku takie jak: napięcie mięśniowe, trudności mowy i oddychania, niezręczność ruchów, zmęczenie, bladnięcie, czerwienienie się pocenie się, suchość w ustach. Niektóre z nich mogą być łatwo zaobserwowane i rozpoznane przez otoczenie, co często stanowi dodatkowy czynnik potęgujący nieśmiałość. Skrajną postacią nieśmiałości jest fobia społeczna zaliczana do grupy zaburzeń lękowych. U części dzieci nieśmiałość może osiągnąć więc patologiczne nasilenie, stając się jednym z głównych czynników kształtujących niektóre dziedziny życia społecznego i emocjonalnego. Dzieci nieśmiałe poza uczuciem przeżywanego bezpośrednio dyskomfortu mogą reagować zahamowaniem pewnych rodzajów aktywności i utrudnieniem funkcjonowania. Chorobliwa nieśmiałość może być przeszkodą w osiągnięciu ważnych dla dziecka celów, przyczyniając się często do niezadowolenia z własnego życia. Dzieciom nieśmiałym niezbędne jest zrozumienie ze strony rodziców oraz ich pomoc w codziennych sytuacjach życiowych. Unikamy na co dzień mówienia do dziecka, że jest nieśmiałe oraz prosimy innych by tego nie robili. Zachęcamy dziecko, by określało siebie za pomocą sfomułowań skupiających się na jego mocnych stronach, zamiast na widzianych przez siebie słabościach. Dzieci nieśmiałe bardzo potrzebują naszej miłości i poświęcenia im uwagi, choć nie proszą o to. Należy przy każdej nadarzającej się okazji przytulić i podziwiać zlęknione dziecko. Trzeba znaleźć taki sposób na chwalenie dziecka, który odnosi się do jego rzeczywistych zachowań. Najlepiej koncentrować się na jego osiągnięciach niż na nim samym. Uczymy dziecko tolerancji dla własnych niedoskonałości. Zachęcamy do podejmowania ryzyka zaczynając od stworzenia takich okoliczności, w których porażka nie ma większego znaczenia dla całości. Nagradzamy dziecko przy próbach nowych zadań bardziej za same starania niż za ich efekty. Korzystny wpływ na dzieci mają techniki relaksacyjne oraz bajki terapeutyczne, aby nauczyć skutecznego sposobu obniżania poziomu napięcia w dowolnym trudnym momencie. Nie bagatelizujmy problemów, wynikających
z nieśmiałości; podkreślamy, że wielu ludzi ma z tym kłopoty, które jednak można zwalczyć Stwarzamy dziecku sposobność do bycia pomocnym. Pomaganie innym, opiekowanie się innymi sprawia, że celem zainteresowania dziecka staje się osoba, której pomaga. Zachęcamy dziecko, aby opowiadało nam o przeżyciach z całego dnia i o emocjach, jakie im towarzyszyły. Używamy poczucia humoru jako sposobu na zwiększenie dystansu do własnych problemów
i jako dobrej techniki na rozładowanie napięć w kontaktach z ludźmi. Proponujemy ćwiczenia asertywnej komunikacji z ważnymi dla osoby nieśmiałej osobami, wspólnie rozważajmy, co i w jaki sposób moż powiedzieć dziecko w paraliżującej tremą sytuacji; Ponadto pokazujemy dziecku, że poczyniło postępy, wskazujemy jak było kiedyś a jak jest teraz. Zwracamy również uwagę na fakt, że nieśmiałość dziecka ma oprócz wad także i zalety -ostrożność, delikatność, opinia osoby nie stwarzającej sytuacji konfliktowych, przyjazne nastawienie osób przejawiających podobne trudności .Być może dziecko pozostanie nieco nieśmiałe, ale dzięki naszej pomocy będzie mogło same dać sobie radę, podejmować ryzyko w granicach rozsądku, w pełni doświadczać radości i sukcesów.
Marta Surma – pedagog
