Trening fizyczny jest to proces adaptacyjny, który przez systematyczne ćwiczenia fizyczne prowadzi do ciągłego doskonalenia czynności tkanek i narządów organizmu oraz do podwyższenia jego możliwości wysiłkowych. Jest to proces świadomie zorganizowany, ciągle poprawiany i ulepszany, towarzyszą mu wyraźne zmiany morfologiczne i funkcjonalne tkanek i narządów. Zwiększając rezerwę adaptacyjną organizmu, zmiany te pozwalają utrzymać równowagę wewnętrzną ustroju na wyższym poziomie a tym samym umożliwiają pokonywanie większych obciążeń wysiłkowych. Odpowiednia efektywność treningu fizycznego zależy od określonych zasad treningowych.
Siła mięśniowa w warunkach fizjologicznych jest cechą plastyczną bardzo podatną na trening a jej wartość może zwiększać się do około 3 razy w stosunku do stanu wyjściowego. Przez trening siły mięśniowej rozumiemy racjonalny proces stymulacji polegający głównie na wykonywaniu maksymalnych napięć mięśniowych. Trening siły nie jest przeznaczony jedynie dla osób zdrowych, lecz również jest elementem usprawniania osób niepełnosprawnych. Trening siłowy może być jedną z form rehabilitacji.
Odpowiedni dobór ćwiczeń i metod treningowych bądź terapeutycznych ma znaczenie w efektywności całego działania. Szereg metod terapeutycznych pozwala na różnorodny sposób oddziaływania na pacjentów. Przy tworzeniu modeli terapii, należy wzorować się na pewnych spostrzeżeniach, uwagach oraz sposobach podejścia terapeutycznego.
1. Metoda Kostewicza – autor tej metody uważa, iż najczęściej dochodzi do osłabienia mm zmniejszających przodopochylenie miednicy (mm: pośladkowe, prosty oraz skośny brzucha) oraz do jednoczesnego skrócenia i wzmożenia napięcia mm zwiększających jej przodopochylenie (mm: prostownik grzbietu i zginacze stawu biodrowego).
2. Metoda Dobosiewicz – autorka tej metody za najważniejsze przy skoliozach uznała asymetryczne ćwiczenia oddechowe prowadzone w symetrycznych odciążających pozycjach wyjściowych. Dobór pozycji zależny jest od umiejscowienia kręgu szczytowego skrzywienia. W czasie wdechu ćwiczący zwiększa zgięcie całego kręgosłupa. Powietrze kierowane jest przez pacjenta w stronę wklęsłą skrzywienia. Podczas wydechu strona wypukła skrzywienia ulega obniżeniu. Zmniejsza to rotację klatki piersiowej i kręgosłupa. W tej skorygowanej pozycji pacjent izometrycznie napina mm tułowia.
3. Metoda Hoppe – do nieprawidłowości występujących w płaszczyźnie poprzecznej w mogących wpływać na pogorszenie postawy ciała Hoppe zaliczyła: rotację oraz torsje kręgosłupa i klatki piersiowej, skręcenie głowy oraz kończyn dolnych, co więcej twórczyni metody za pierwotne w tworzeniu dysfunkcji posturalnych uznała nieprawidłowe ustawienie stóp.
4. Metoda Karskiego – Tomasz Karski uznaje tzw. „zespół przykurczów” (jest to występujące jednocześnie w różnych rejonach ciała zmniejszenie zakresu ruchomości spowodowane nieprawidłowym rozkładem napięcia mięśniowego) za główną przyczynę powstawania oraz progresji skolioz idiopatycznych.
Zastosowanie różnego rodzaju metod ma na celu poprawę sprawności pacjenta. Selektywny dobór ćwiczeń z zastosowaniem specyficznych elementów terapii pozwala na wykorzystanie doświadczeń zebranych w dziedzinie gimnastyki korekcyjnej i nie tylko.
Urszula Nowakowska – rehabilitant
31-07-2018
Bibliografia:
1. A. Bator , T. Kasperczyk – „Trening zwrotny z elementami fizjoterapii”
2. H.D. Kempf, J. Fischer – „Szkoła kręgosłupa”
3. J. Orzech – „Podstawy treningu siły mięśniowej”
4. A. Zembaty – „Kinezyterapia”