Kategoria: Artykuły

Klasa szkolna jest specyficzną grupą, która powstała w sposób  instytucjonalny, a więc poszczególni uczniowie nie mają wpływu na to, do której klasy zostaną przydzieleni. Ponadto klasa szkolna, jak każda grupa społeczna wytwarza normy wspólnego zachowania. Klasa nie jest jednak sumą jednostek, ale grupą ludzi, którzy w chwili znalezienia się w niej, mogą zacząć zachowywać się zupełnie inaczej, niż robiliby to poza klasą. Warto więc, żeby nauczyciel lub wychowawca pracujący z klasą brał pod uwagę, że zarówno stosunek poszczególnych uczniów do nauki, jak i  ich postawa wobec szkoły oraz nauczycieli, a także zachowanie są ściśle związane z procesami społecznymi, jakie zachodzą w klasie.

Warto wiedzieć, że w czasie formowania się grupy społecznej, także klasy szkolnej, zachodzą pewne uniwersalne fazy.

Pierwszą z nich jest faza kształtowania się grupy, inaczej określana fazą formowania lub orientacji i zależności. Dominuje w niej skupienie się na sobie oraz uległość poszczególnych członków grupy. Wyraźnie przejawia się niepokój związany ze znalezieniem się w nowej sytuacji i wśród osób często zupełnie nieznanych. Jest to faza wzajemnego poznawania się. Każdy stara się zaprezentować z jak najlepszej strony. Członkowie zespołu sprawdzają, co jest dla nich wspólne, a co ich różni. Tworzą się sympatie i antypatie, które bazują na wzajemnym podobieństwie. W tej fazie obserwuje się dużą niepewność, zaczynają się kształtować pierwsze wyobrażenia, co jest możliwe, a co nie. Oczekiwania poszczególnych członków grupy są bardzo wysokie.  Ich uwaga koncentruje się na wzajemnym zrozumieniu oraz ustaleniu własnego miejsca w grupie. Wszelkie opinie wyrażane są w sposób ugrzeczniony i ostrożny. Bardzo ważna na tym etapie jest osoba nauczyciela lub wychowawcy. Jego zadaniem jest przekazanie grupie informacji na temat norm i reguł panujących w klasie oraz pomoc w obniżeniu napięcia i lęku poszczególnych uczniów. Pomocne może okazać się umożliwienie uczniom odkrycia jak największej ilości wspólnych punktów, gdyż ułatwi to ich integrację. Wydajność grupy na tym etapie jest niska, dużo czasu poświęca się na zrozumienie innych i ustalenie ich miejsca w grupie oraz ustalenie warunków współpracy. Realizacja poszczególnych zadań schodzi więc na dalszy plan.  Faza ta stanowi działania prewencyjne przed występującymi w przyszłości konfliktami – im więcej czasu poświęcimy na dobrą integrację i poznanie się uczestników grupy, zbudowanie solidnych fundamentów, tym łatwiej przejdziemy przez kolejne fazy. Dla uczestników grupy i liderów nastawionych głównie na realizację zadania, ta faza jest frustrująca, bo wymaga długiego oczekiwania na wynik. ... 

CO TOJEST DYSPRAKSJA?
JAKIE ZACHOWANIA WSKAZUJĄ NA DYSPRAKSJĘ U PRZEDSZKOLAKÓW?

Dyspraksja rozwojowa, to problem planowania motorycznego, który pojawia się we wczesnym dzieciństwie i rzutuje na dalszy rozwój człowieka w tej dziedzinie. Jest zewnętrzną, fizyczną manifestacją w odbiorze i przetwarzaniu danych zmysłowych przez mózg. Dyspraksja utrudnia organizację bodźców dotykowych, przedsionkowych i proproceptywnych.

Dzieci z dyspraksją prezentują duże opóźnienia w zakresie samoobsługi: trudności z nauką zapinania i odpinania guzików, suwaków, wiązania sznurowadeł, ubierania i rozbierania się, posługiwania się sztućcami itp. Trudno im zbudować taki plan działania. Utrudnione jest również przechowywanie w pamięci takiego planu, by móc go użyć po modyfikacji do wykonania podobnych czynności w przyszłości. Deficyty w planowaniu ruchu będące źródłem dyspraksji dotyczą zarówno motoryki dużej jak i małej. Tak więc, zaburzenia somatosensoryczne związane z różnicowaniem percepcji dotykowej utrudniają naukę nowych zadań ruchowych np. cięcia nożyczkami, wiązania sznurowadeł. Zaburzenia procesów czuciowych charakteryzują się tym, że nie są dostatecznie zróżnicowane (jak po zastrzyku znieczulającym) lub przeciwnie, wrażliwość na dotyk jest nadmierna, powodująca dyskomfort i niepokój w kontakcie ze zwykłymi, codziennymi bodźcami czuciowymi. ... 

Socjoterapia – definicja pojęcia

Przez wiele lat termin „socjoterapia|” określał metodę oddziaływania leczniczego, przebiegającego w zorganizowanym środowisku społecznym. Według słownika psychologicznego pod redakcją W. Szewczuka (1979):

„Socjoterapia to organizowanie środowiska społecznego pacjenta w tym kierunku, aby w możliwie dużym stopniu sprzyjało ono wyzdrowieniu i utrzymywaniu zdrowia psychicznego. Socjoterapia akcentuje znaczenie kontaktów chorego z osobami z jego otoczenia społecznego) inni chorzy, personel medyczny, najbliżsi) dla efektów procesu”. ... 

            Współczesny rozpędzony świat, w którym na wszystko brakuje nam czasu tworzy sytuacje, w których rodzic bez większej refleksji daje dziecku do ręki smartfon czy tablet po to, by się po prostu czymś zajęło. Wybiera najłatwiejszy sposób na organizację czasu w domu i pozwala dziecku spędzać zbyt wiele godzin przed komputerem czy telewizorem. To duży błąd. Wirtualny świat, świat z ekranu jest dla dzieci bardzo atrakcyjny, ale niestety zgubny i uzależniający. Wiele bajek emitowanych w telewizji nie analizujemy i nie oglądamy z dzieckiem, ponieważ nie mamy na to czasu. A niejednokrotnie warto, gdyż nie wszystkie niosą wartości takie, które chcielibyśmy przekazać naszemu dziecku. Są co prawda mądre programy telewizyjne, piękne bajki i pozytywne strony świata z ekranu, jednak  musimy zdać sobie sprawę jak ważne jest, aby mądrze wybrać program i przede wszystkim zachować umiar w korzystaniu w dobrodziejstw postępu technologicznego a rzeczywistym poświęcaniem czasu własnym dzieciom. Według specjalistów dziecko do 2-3 roku życia nie powinno w ogóle oglądać telewizji. Dla  starszych dzieci wieczorne oglądanie również nie jest dobrym pomysłem, gdyż bardziej pobudza niż wycisza. Musimy mieć także świadomość, jak duża różnica jest w bajce czytanej a bajce oglądanej. Bajki, które dziecko widzi na ekranie są głównie przekazem obrazu, migawkami ogromnej ilości impulsów i szybką zmianą kolorów. Do tego unieruchomiona pozycja przed telewizorem sprzyja skrzywieniom kręgosłupa i otyłości. Kiedy dziecko ogląda bajkę na ekranie, nie tworzy samodzielnie w umyśle obrazu, obraz jest już wytworzony. Nie musi sobie wyobrażać, nie musi uważnie słuchać, bo większość informacji wynika z tego, co widzi lub po prostu wynika z kontekstu. Ktoś mógłby rzec: z książką czy bez dziecko się wychowa. Tak, ale jaka będzie różnica? Oglądanie bajek nie zastąpi wspólnego czytania i oglądania książeczek z bajkami.

Co tak naprawdę daje bajka przeczytana?

Przede wszystkim wzmacnia rodzinne relacje. Buduje mocniejszą więź między rodzicem a dzieckiem, daje poczucie bezpieczeństwa. Dorosły czytając dziecku angażuje do tego całego siebie poprzez własne przekazywanie emocji w czytanym tekście, zmianę intonacji, ubarwianie tekstu mową ciała, gestykulacją i komunikatami niewerbalnymi. Tego dziecko nie doświadcza podczas oglądania bajki na ekranie. Czytając dajemy dziecku odczuć, że jest dla nas ważne, że mamy dla niego czas, że robimy coś razem. A z kolei rodzicowi wspólne czytanie daje wewnętrzną satysfakcję dobrze spędzonego czasu i poczucie bycia lepszym rodzicem. Niejednokrotnie także powrót w świat bajek i przekazywanych w nich wartości pomaga nam dorosłym przewartościować swoje codzienne życie i zwrócić uwagę na rzeczy, o których na co dzień zapominamy. ... 

Ogólna charakterystyka dziecka z zespołem Aspergera

Jeżeli uczeń wydaje się dość „dziwny”, ponieważ:

• ma trudności z komunikowaniem się z innymi, z nawiązaniem i podtrzymaniem konwersacji;
• nie lubi nawiązywać kontaktów z rówieśnikami i nie chce się z nimi bawić;
• przejawia specyficzne zainteresowania i niebanalne zachowania;
• jest niegrzeczny, czasami wręcz agresywny, uparty i lubi postawić na swoim;
• nie przyswaja i nie przestrzega podstawowych norm społecznych, mimo wielokrotnego tłumaczenia ich;
• jest nadmiernie nieśmiały i ma charakter samotnika;
• nie przewiązuje wagi do własnego wyglądu;
• pozbawiony jest poczucia humoru lub bawią go sytuacje niezrozumiałe dla innych;
• nie interesują go problemy bliskich i nie przejawia empatii;
• nie zwierza się, nie opowiada o sobie – jaki jest, co czuje, co lubi itp.;
• nie cierpi rywalizacji na lekcjach W-F-u, różnego rodzaju gier zespołowych, sztafet, wyścigów;
• denerwują go różnego rodzaju rzeczy, osoby i sytuacje – nie rozumie ich;
• w ogóle stworzyłby cały świat po swojemu i na swoich prawach;
• czasami jest niezgrabny, żeby nie powiedzieć, iż niezdarny;
• często zatyka uszy, kiedy koledzy za głośno rozmawiają, lub wręcz przysuwa ucho do głośnika w czasie akademii czy występów klasowych;
• nie lubi niektórych, wydawałoby się oczywistych potraw – ich zapachu, koloru, wyglądu czy konstrukcji;
• nie chce być dotykany czy głaskany przez nauczycieli i rówieśników, nie przepada za przebywaniem w tłumie;
• po prostu jest zajęty sobą, swoimi zainteresowaniami, ocenia świat ze swojego punktu widzenia;
• jest nadmiernie poważny lub dziecinny i generalnie zmienny uczuciowo;
• jest wybitnie zdolny z jednego, dwóch przedmiotów, a pozostałe sprawiają mu ogromną trudność; potrzebuje często pomocy i wsparcia w postaci dostosowania na przykład sprawdzianów do jego niepełnosprawności;
• mówi w dość specyficzny sposób, używając całych zwrotów z obejrzanego filmu lub zasłyszanej rozmowy kolegów… to … można przypuszczać, że mamy do czynienia z dzieckiem z Zespołem Aspergera.

  ... 

Trening fizyczny jest to proces adaptacyjny, który przez systematyczne ćwiczenia fizyczne prowadzi do ciągłego doskonalenia czynności tkanek i narządów organizmu oraz do podwyższenia jego możliwości wysiłkowych. Jest to proces świadomie zorganizowany, ciągle poprawiany i ulepszany, towarzyszą mu wyraźne zmiany morfologiczne i funkcjonalne tkanek i narządów. Zwiększając rezerwę adaptacyjną organizmu, zmiany te pozwalają utrzymać równowagę wewnętrzną ustroju na wyższym poziomie a tym samym umożliwiają pokonywanie większych obciążeń wysiłkowych. Odpowiednia efektywność treningu fizycznego zależy od określonych zasad treningowych.

Siła mięśniowa w warunkach fizjologicznych jest cechą plastyczną bardzo podatną na trening a jej wartość może zwiększać się do około 3 razy w stosunku do stanu wyjściowego. Przez trening siły mięśniowej rozumiemy racjonalny proces stymulacji polegający głównie na wykonywaniu maksymalnych napięć mięśniowych. Trening siły nie jest przeznaczony jedynie dla osób zdrowych, lecz również jest elementem usprawniania osób niepełnosprawnych. Trening siłowy może być jedną z form rehabilitacji.

Odpowiedni dobór ćwiczeń i metod treningowych bądź terapeutycznych ma znaczenie w efektywności całego działania. Szereg metod terapeutycznych pozwala na różnorodny sposób oddziaływania na pacjentów. Przy tworzeniu modeli terapii, należy wzorować się na pewnych spostrzeżeniach, uwagach oraz sposobach podejścia terapeutycznego. ... 

Czym jest mutyzm wybiórczy:

Mutyzm wybiórczy to zaburzenie lękowe wieku dziecięcego, występujące najczęściej między 2 a 5 rokiem życia dziecka. Natomiast etiologia mutyzmu wybiórczego nie jest znana, może być inna u każdego dziecka. Dzieci dotknięte mutyzmem wybiórczym nie rozmawiają swobodnie lub milczą w przedszkolu, szkole, podczas interakcji społecznych, pomimo, iż w innych sytuacjach mówią swobodnie. Osoby cierpiące na mutyzm wybiórczy mogą w ogóle nie odzywać się do nauczycieli, rówieśników, może rozmawiać tylko z wybranymi przez siebie osobami. Uczniowie z mutyzmem wybiórczym nie mają trudności w nauce, a nawet w sytuacjach gdy mowa nie jest wymagana mogą odnosić sukcesy szkolne. Należy pamiętać, że niechęć dziecka do rozmów wynika z silnego lęku, a nie niechęci dziecka. Dzieci z mutyzmem wybiórczym przeważnie funkcjonują w normie intelektualnej. Niewielki odsetek dzieci z mutyzmem wybiórczym ma wadę wymowy, nie jest to przyczyna zaburzenia, a jedynie cecha towarzysząca. Dla dzieci z mutyzmem wybiórczym mówienie wiąże się bardzo dużym stresem, dlatego też dziecko najczęściej komunikuje się za pomocą mimiki, gestów. Zainicjowanie rozmowy jest dla dziecka szczególnie trudne. Mutyzm wybiórczy nie leczony czy też niewłaściwie zdiagnozowany utrwala się, dlatego też bardzo ważna jest jego wczesna diagnoza i właściwa terapia.

Cechy charakterystyczne dzieci z mutyzmem wybiórczym: ... 

Jednym z czynników rozwoju ruchowego dziecka jest postępujący proces lateralizacji, czyli inaczej przewagi jednej strony nad drugą podczas ruchowej czynności.

Szczególnie ważną rolę odgrywa specjalizacja i koordynacja ruchów rąk, która polega na tym, że ruchy obu rąk są odmienne, przy czym ręka wiodąca (prawa) wykonuje główną czynność, a ręka podporządkowana zapewnia tylko lepsze warunki pracy prawej ręce – ruchowe tło. Przewaga jednej ręki nad drugą przy jednoczesnej ruchowej ich koordynacji pozwala człowiekowi osiągnąć wysoki stopień sprawności.

Wysoki poziom percepcji i ekonomii ruchów jest osiągalny wówczas, gdy jedna z kończyn dominuje, druga zaś z nią współpracuje oraz, gdy oko i ręka dominują po tej samej stronie ciała. Sprzyja to wytworzeniu się tzw. układu ręka – oko, który jest podstawą koordynacji wzrokowo – ruchowej, a więc wykonywania większości czynności manipulacyjnych i graficznych. W wielu czynnościach niezbędna jest harmonijna współpraca oka, ręki, nogi, czemu sprzyja dominacja narządów po tej sam stronie. ... 

Kończąc gimnazjum młoda osoba staje przed wyborem kolejnej szkoły. Być może jest to jej pierwsza samodzielna i trudna decyzja, jaką musi podjąć. Na tym etapie należy się zastanowić, czy chcemy już zdobyć konkretny zawód, czy jednak wybierzemy naukę ogólną, a decyzję podejmiemy po maturze, wybierając kierunek studiów. Możliwe drogi, przed którymi staje gimnazjalista to:

Liceum ogólnokształcące – czyli szkoła dająca wiedzę ogólną z naciskiem na wybrane wcześniej przedmioty, przypisane jako rozszerzone do danej klasy. Ogólniak przygotowuje uczniów do dalszej edukacji w szkołach wyższych i takie jest jego zadanie. Liceum trwa 3 lata. Pamiętać należy, że nie daje ono absolwentom konkretnego zawodu.

Technikum – w odróżnieniu od liceum trwa 4 lata, jednak tak samo daje możliwość przystąpienia do matury i kontynuowania nauki w szkole wyższej. Kończąc technikum i zdając egzaminy zawodowe, masz już pewny zawód w ręku. ... 

Za pomocą zdolności słyszenia człowiek w sposób spontaniczny przyswaja język słowny, rozumie go i porozumiewa się nim. Na rozumienie mowy ma wpływ wiele czynników takich jak: stopień uszkodzenia słuchu, wiek, w którym dziecko utraciło słuch, sposób porozumiewania się w rodzinie oraz obecność innej niepełnosprawności.
Dziecko niesłyszące ze względu na brak docierających bodźców słuchowych nie może w pełni wykorzystać modeli akustycznych, których dostarczają mu osoby z jego środowiska. Opanowanie mowy jest procesem wieloletnim i wymaga systematycznego nauczania. Zanim dziecko zdrowe wykształci mowę głośną przechodzi przez etap, w który tworzy się mowa wewnętrzna, która jest możliwa dzięki słuchowym doświadczeniom. U niesłyszących ze względu na brak tych bodźców nie wykształca się mowa wewnętrzna i słownik bierny, który stanowi zasób pojęć niezbędnych do porozumiewania się. Dzieci z uszkodzonym słuchem od urodzenia lub nabytym w pierwszych miesiącach życia, informacje o świecie zdobywają najczęściej głównie za pomocą zmysłu wzroku. W procesie tworzenia się pojęć niezbędna jest stymulacja wzrokowo – słuchowa, która jest podstawą tworzenia się nazw, a następnie opanowywania bardziej złożonych form językowych.
Ponadto wspomniany wyżej defekt fizjologiczny jest przyczyną niezdolności prawidłowego wytwarzania bodźców akustycznych. U osób z uszkodzeniem słuchu występują zaburzenia głosu w zakresie fonacji, oddychania, artykulacji, oraz w niepoprawnym gramatycznie, ubogim słownictwie.
1) Brak kontroli słuchowej powoduje, że głos może być zbyt silny lub za słaby, piskliwy, chrapliwy, nosowy lub gardłowy. Niesłyszący nie wykorzystują rezonatorów głosowych, dzięki którym można bez wysiłku wytworzyć głos o pełnej barwie.
2) Nieprawidłowość w oddychaniu polega na braku regularności oraz nieumiejętności stopniowania siły wydechu przy poszczególnych dźwiękach. Na skutek braku kontroli słuchowej mięśnie są zbyt napięte.
3) Zaburzenia w zakresie artykulacji to między innymi: zniekształcenia lub zamienianie głosek syczących i szumiących (na przykład dziecko wymawia głoskę „s” lub „ś” zamiast głoski „sz”); nosowanie samogłosek, przedłużona artykulacja, tendencja do ubezdźwięczniania głosek dźwięcznych.
4) Niepoprawność gramatyczna przejawia się w błędnym używaniu końcówek deklinacyjnych, koniunkcyjnych oraz w wyrazach relacyjnych. Trudności występują również przy mianowniku liczby mnogiej. W mowie osób niesłyszących przeważają zdania pojedyncze, zmniejszony jest zasób słów zwłaszcza o znaczeniu abstrakcyjnym, w tym także przenośni i związków frazeologicznych. Na podstawie badań L. Geppertowej wiadomo, iż dzieci z uszkodzonym słuchem mają ogromną trudność w przyswajaniu takich form językowych jak przysłówki lub przyimki, które niosą bogatą treść abstrakcyjną (stosunki między przedmiotami, zdarzeniami).
5) Nieprawidłowości te powodują braki w zakresie logicznego myślenia, rozumienie tekstu czytanego oraz mowy. Pojawiają się problemy w zrozumieniu pełnych wypowiedzi mimo, że poszczególne wyrazy są przez osobę znane.

Doświadczenia słuchowe ułatwiają naukę czytania i uczenie się poprzez czytanie.
U osób nie słyszących osiągnięcia w nauce stanowią wieloletni problem.
Dzieci słyszące zdobywają doświadczenie języka słownego długo przed nauką systemu znaków, czyli czytania. Słuchowy rozwój języka, wraz ze składnią, słownictwem, stylem i ekspresją ułatwiają naukę czytania, a następnie naukę przez czytanie.

Dziecko z uszkodzonym słuchem ma ograniczone możliwości posługiwania się językiem dźwiękowym, co stanowi najpoważniejszą konsekwencję uszkodzenia słuchu. Najważniejsze środki oraz metody porozumiewania się osób niesłyszących z otoczeniem to:
język narodowy mówiony (głośna mowa); język narodowy artykułowany (odczytywanie mowy z ust); znaki migowe daktylograficzne; fonogesty; pismo; mimikę i pantomimikę; zachowania kinetyczne (środki niewerbalne, mowa ciała).
1. Odczytywanie mowy z ust jest jedną z form percepcji mowy dźwiękowej, stosowanej przez osoby niesłyszące. Polega na obserwacji ruchu warg rozmówcy podczas aktu komunikacyjnego. W procesie tym następuje jednak wiele zakłóceń w przekazywaniu informacji. Dzieje się tak ponieważ istnieją słowa, w których układ ust jest bardzo podobny, ponadto niektóre dźwięki mowy wypowiada się w sposób niezauważalny.
2. Język migowy – jest tworem społecznym. Zasadnicza różnica pomiędzy językiem dźwiękowym i migowym dotyczy środków wyrazu. W języku migowym przekazywanie informacji odbywa się droga niefoniczną. Głównym kanałem komunikacji jest percepcja wzrokowa, a nie odbiór audytywny. Język migowy posiada wszystkie elementy innych języków takie jak gramatyka, składnia czy idiomy. Składa się ze znaków ideograficznych oraz znaków daktylograficznych, czyli tzw. alfabetu palcowego. Do daktylografii należą znaki określające poszczególne litery, liczebniki główne i porządkowe, ułamki zwykłe i dziesiętne, działania arytmetyczne i niektóre miana.
3. Fonogesty to system manualnych wskazówek fonologicznych, czyli umownych układów rąk i palców wspomagających artykulacje. Wykonywane są one na wysokości twarzy osoby mówiącej. Fonogesty nie zastępują mówienia lecz wspomagają mówienie i odczytywanie mowy z ust.
W kształceniu i wychowaniu dzieci z uszkodzonym słuchem stosuje się metody komunikacji, które można podzielić na dwie grupy: ...