Czytanie książek a potrzeby i kompetencje dzieci w wieku przedszkolnym.

Dziecko w wieku przedszkolnym rozwija się w sposób gwałtowny-to czas jego największej ruchliwości i zmian we wszystkich obszarach rozwoju. Zmienia się zachowanie dziecka, jego sposób myślenia i zapamiętywania różnych zdarzeń, a emocje i forma ich wyrażania wpływają na jego reakcje i kontakt z otoczeniem. Umiejętność sprawnego poruszania się, poprawa koordynacji, płynna mowa i poczucie odrębności jako jednostki uruchamiają naturalną potrzebę samodzielności. Dynamiczny rozwój mózgu prowokuje potrzebę poznawania nowych rzeczy i sytuacji. Przedszkolak zaczyna odczuwać silną potrzebę kontaktu z innymi, zarówno z dziećmi jak i dorosłymi, równie ważna staje się dla niego umiejętność odnajdywania się w różnych sytuacjach.

Okres między 3 a 6 rokiem życia jest niezmiernie istotny dla rozwoju myślenia, pamięci i mowy dziecka. Pojawia się umiejętność zapamiętywania i świadomego korzystania z utrwalonych informacji, przypominania nabytych doświadczeń i wzorców zachowań. Dziecko potrafi łączyć informacje z usłyszanych historii z własnym doświadczeniem, opowiada proste historie. Intensywnie zdobywa wiedzę o otaczającym je świecie, samym sobie i różnych zjawiskach zarówno społecznych  jak i fizycznych. Bazując na wdrożonych przez opiekunów nawykach czytelniczych, zaczyna się interesować czytaniem i książkami ze względu na zawarte w nich treści. Wzrasta wtedy zdolność dziecka do zaplanowanego i przemyślanego działania: potrafi ono już powiązać przyczynę ze skutkiem, zadaje mnóstwo pytań i komentuje opowiadaną mu historię, łączy ze sobą różne zdarzenia. Odróżnia świat zewnętrzny od świata odczuć, przeżyć i wrażeń, powoli dostrzega i przyjmuje istnienie innego niż swój punktu widzenia. Dzięki tym umiejętnościom jest gotowe do porównywania, klasyfikowania i poszukiwania podobieństw oraz różnic. Pojawia się zainteresowanie literami i słowem pisanym, gotowość do nauki czytania. Podczas wspólnej lektury znajomego tekstu dziecko zaczyna śledzić go wzrokiem i „wyręczać” w czytaniu dorosłego, co jest świetnym przygotowaniem do samodzielnego czytania. Rodzic ma możliwość rozwijania kompetencji poznawczych przedszkolaka, korzystając z różnorodnych książek w sposób, który lubi jego dziecko i on sam.

Codzienna lektura to nie tylko sugestie dorosłego, to również samodzielne wybory młodego czytelnika. Można umówić się z dzieckiem na czytanie w trybie naprzemiennym – to pozwoli wprowadzić wartościowe w ocenie dorosłego pozycje i nie „utknąć” na całe tygodnie na ukochanej książce dziecka. Przeczytana już książka jest zawsze świetnym pretekstem do rozmowy i wyprawy do miejsc związanych z jej tematem, co utrwala zapamiętywanie w przyjemny sposób. Każda historia powinna stać się okazją do zadawania pytań i samodzielnego myślenia o tym, jak znaleźć na nie odpowiedz. W czasie kiedy przedszkolak jest niezwykle zainteresowany odkryciami i badaniem rzeczywistości, samodzielne „główkowanie” wzmacnia poczucie sprawstwa. Dorosły pomaga dziecku w zbieraniu danych, uczestniczy w „burzy mózgów” i wyciąganiu wniosków. Rozwój myślenia, kreatywności i wyobraźni z wykorzystaniem książek o różnorodnej tematyce wpływa na przyszłą postawę dziecka nie tylko wobec nauki i rozwijania zainteresowań, ale też na podejście, z jakim rozpocznie ono naukę w szkole, i na to, jak poradzi sobie z obowiązkami szkolnymi. ... 

Continue Reading

Uwaga na dodatkową energię!

Napoje energetyczne to napoje bezalkoholowe, najczęściej gazowane o właściwościach pobudzających.

Czy wiesz co znajduje się w energetykach?

W skład energetyków wchodzą: kofeina, tauryna, guarana, witamina B, różne zioła, cukier, barwniki. Składniki te występują w bardzo silnym natężeniu. ... 

Continue Reading

Pozwól dziecku się pokręcić.

Mózg człowieka rozwija się poprzez ruch. Sprawność ruchowa odpowiada za tworzenie się sieci połączeń neuronalnych, od których zależy w przyszłości rozwój umysłowy dziecka. Ruch rozwija mózg, pozytywnie wpływa na ciało, lepsze samopoczucie, odporność. Zdaniem  ekspertów wiele trudności edukacyjnych – czytanie, pisanie, liczenie, koncentracja, zachowanie i zaburzenia mowy jest związanych z ograniczeniem aktywności fizycznej.

Od urodzenia do ukończenia pierwszego roku życia –  tworzy się najwięcej połączeń neuronalnych. Rozwój ruchowy i sprawne działanie systemów sensorycznych w dużej mierze warunkuje dalszy harmonijny rozwój dziecka.

W wieku około 3 – 4 lata dziecko potrafi już: biegać, skakać, wspinać się. Jednak wykonuje te czynności mało precyzyjnie i nie potrafi ich połączyć, np. biegać i łapać piłkę równocześnie, nie potrafi rozwinąć cukierka idąc, czy też zapiąć guzika w czasie chodu. Rozwijanie precyzji ruchów będzie odbywało się poprzez częstą aktywność ruchową. ... 

Continue Reading

CO W ZACHOWANIU NASTOLATKA POWINNO ZANIEPOKOIĆ RODZICA, OPIEKUNA, NAUCZYCIELA?

W czasach, w których prawie każdy z nas słyszał o depresji, a media i specjaliści alarmują, że liczba samobójstw wśród dzieci i nastolatków stale rośnie, niejeden rodzic i nauczyciel zastanawia się czy zachowanie dziecka jest prawidłowe? Czy wszystko z nim dobrze? Kiedy należy szukać pomocy? Czy to, że dziecko coraz mniej z nami rozmawia świadczy o poważnych trudnościach, czy może jest typowe dla nastolatków? Czy można pozwolić, aby dziecko w weekend kładło się spać o 2 w nocy albo spało do 11 czy należy interweniować?

Odpowiedź na to pytanie nie zawsze jest prosta i jasna. Najczęściej zależy od kontekstu, w jakim się dzieje oraz od wieku, w jakim jest dziecko. A co w zachowaniu nastolatka powinno budzić niepokój rodzica, opiekuna? Warto mieć świadomość, że dojrzewanie jest procesem złożonym i skomplikowanym, w którym zachodzi bardzo wiele różnych zmian zarówno w sferze anatomicznej, hormonalnej, umysłowej jak i emocjonalno – społecznej. Mózg dziecka ciągle się rozwija, a w okresie dojrzewania zachodzą w nim bardzo istotne zmiany, których efekty widzi każdy, kto ma kontakt z nastolatkiem. Co jednak powinno wzbudzić niepokój opiekuna?

  1. Trudności związane ze snem – dziecko śpi bardzo dużo lub śpi bardzo mało, do późna nie może zasnąć albo wybudza się bardzo wcześnie, szczególnie wtedy, kiedy chciałoby zasnąć lub budzić się wcześniej, a nie jest w stanie,
  2. Zmiany związane ze spożywaniem posiłków – dziecko zaczyna unikać spożywania posiłków razem z innymi domownikami, zachodzą drastyczne zmiany w diecie, zmienia się ilość jedzenia np. je bardzo dużo albo bardzo ogranicza jedzenie,
  3. Zmiany związane z aktywnością – dziecko wycofuje się z zajęć dodatkowych, ogranicza kontakty z rówieśnikami, izoluje się od domowników np. spędzając całe dnie w pokoju, odmawia wykonywania dotychczasowych czynności, skarży się na zmęczenie i brak energii, nawet po dłuższym odpoczynku np. w ferie czy wakacje,
  4. Obniżenie koncentracji – pojawiają się trudności ze skupieniem uwagi, uczeniem się, zapamiętywaniem, organizowaniem nauki, pogarszają się oceny szkolne, dziecko zapomina o swoich obowiązkach, nie pamięta, o co było proszone,
  5. Pojawiają się dolegliwości bólowe – dziecko skarży się na bóle głowy, brzucha, biegunki, bóle kręgosłupa, bóle stawów i inne, a zdaniem lekarzy nie ma ku nim biologicznych podstaw,
  6. Zmiany nastroju – dziecko staje jest smutne, apatyczne, wycofane, pojawiają się lęki i fobie (np. lęk przed pójściem do szkoły, lęk przed wyjściem do sklepu itp.), brak wiary we własne możliwości i w przyszłość, poczucie zagubienia, osamotnienia, braku zrozumienia ze strony innych, poczucie beznadziei i pustki, poczucie winy i bycia ciężarem, mogą pojawić się zachowania agresywne, wybuchy złości, gniewu, duża zmienność nastroju od euforii po rozpacz bez większego powodu,
  7. Zmiany w wyglądzie – dziecko przestaje dbać o własny wygląd, ubiór, zaniedbuje higienę, zmienia drastycznie styl ubierania, obcina włosy,
  8. Zachowania ryzykowne – dziecko spożywa substancje psychoaktywne, wagaruje, ucieka z domu, pojawiają się niejasnego pochodzenia urazy i kontuzje, samookaleczenia, próby samobójcze,
  9. Zmiana zainteresowań – dziecko zmienia znajomych, izoluje się od domowników, zaczyna interesować się śmiercią albo wykazuje brak zainteresowania czymkolwiek,

Warto zapamiętać, że każda istotna, nagła zmiana w zachowaniu, wyglądzie, sposobie funkcjonowania dziecka powinna zwrócić naszą uwagę i należy się jej przyjrzeć. Jeśli intuicja podpowiada nam, że z naszym dzieckiem dzieje się coś niedobrego, nie należy tego bagatelizować. Warto najpierw porozmawiać o tym, co widzimy z dzieckiem np. mówiąc: „Zauważyłam/łem, że ostatnio rzadko wychodzisz z domu, sprawiasz wrażenie smutnego i bardzo dużo śpisz, czy wszystko w porządku? A może mogę Ci jakoś pomóc?” Czasem warto wrócić do rozmowy po kilku dniach i dać dziecku przestrzeń, żeby z nami porozmawiało. Może warto zorganizować czas sam na sam np. podczas spaceru. Ważne, żeby w takiej rozmowie powstrzymać się od oceniania, krytykowania i dawania rad. Jeśli odpowiedź dziecka budzi nasz niepokój albo nastolatek nie chce z nami rozmawiać, zawsze warto skonsultować się ze specjalistą. Gdzie szukać pomocy? ... 

Continue Reading

JAK ROZMAWIAĆ Z DZIECKIEM O WOJNIE ?

Co zrobić, by chronić dziecko przed stresem związanym z informacjami o wojnie? – Najważniejsze to rozmawiać w sposób odpowiedni do wieku dziecka. Nie należy go straszyć. Lepiej być szczerym, empatycznym. Możemy też rozładowywać emocje angażując się w pomoc ludziom z terenów ogarniętych wojną.

Po pierwsze: rozmawiajmy z dzieckiem o jego emocjach

Przede wszystkim rozmawiać i tłumaczyć, to co się dzieje w sposób dla nich zrozumiały, dostosowany do ich wieku i możliwości. Nie pozostawiać dzieci i młodzieży z tematem wojny samym sobie. To dzieje się tak blisko, tuż obok nas. Do Polski napływa wielu uchodźców, którzy potrzebują pomocy. W wielu miejscach pojawiają się flagi ukraińskie, napisy w innym języku.  Dzieci to widzą, słyszą i przecież czują, myślą, tylko często nie potrafią o tym mówić. ... 

Continue Reading

ZABURZENIA ZMYSŁU WZROKU A DYSLEKSJA – PODOBIEŃSTWA I RÓŻNICE

Ze wszystkich zmysłów w procesie uczenia się jest wzrok. Ponad 85 procent wyuczonych treści zostaje przyswojonych przez wzrok, a jednocześnie u dziecka mającego trudności w nauce najczęściej pomija się trudności ze wzrokiem. Wiele dzieci, u których zdiagnozowano trudności w uczeniu się (dysleksję) lub które osiągają w szkole słabe wyniki, ma podstawowe zaburzenia widzenia, które uniemożliwiają im pełną realizację potencjału. Jednocześnie problemy z widzeniem nie ujawniają się u nich podczas standardowych testów na wzrok, które badają jedynie widzenie na dalekich odległościach.

W jaki sposób widzenie wpływa na uczenie się?

Czytanie, pisanie oraz ortografia to umiejętności, które zależą w znacznym stopniu od wzroku, a ponieważ czytanie jest pierwszym etapem nauki szkolnej, to zazwyczaj problemy ujawniają się jako pierwsze. Wyróżniamy trzy podstawowe funkcje wzrokowe, jakie potrzebne są dziecku do czytania: konwergencja, akomodacja, wodzenie. ... 

Continue Reading

Pierwsze doświadczenia zawodowe

Wejście na rynek pracy to często duże wyzwanie dla młodego człowieka. Oferty pracy zazwyczaj skierowane są do osób z doświadczeniem zawodowym, które poza określonymi umiejętnościami i predyspozycjami, jest jednym z największych atutów kandydatów. By ułatwić sobie znalezienie przyszłego zatrudnienia, coraz większy odsetek uczniów szkół ponadpodstawowych oraz studentów stara się zdobyć cenny staż pracy i/lub wiedzę wymaganą w zawodzie jeszcze podczas nauki. Pierwsze doświadczenia zawodowe nie tylko wzbogacą dokumenty aplikacyjne, ale i pomogą wybrać dalszą ścieżkę edukacyjno-zawodową. Warto więc szukać okazji do rozwoju na własną rękę. Istnieje wiele sposobów na zdobywanie pierwszych doświadczeń zawodowych. Ważne jest by młodzi ludzie brali udział w różnych projektach, które pozwolą im zdobyć doświadczenie i przydadzą się w przyszłej karierze zawodowej. Choć pierwsze zatrudnienie to początek zawodowej drogi, doświadczenie warto zbierać już wcześniej.

Pierwsze doświadczenie zawodowe można zdobyć w różny sposób. Ciekawe propozycje przedstawia Urszula Leszczyńska w artykule: „Nie tylko praca. 12 pomysłów na pierwsze doświadczenia zawodowe Twoich uczniów” (Mapa Karier – Blog):

  • Wolontariat lokalny: (szkolne koła wolontariatu, bezpośredni kontakt z lokalnymi instytucjami i organizacjami pozarządowymi, strony: ngo.pl, wolontariat.org.pl).
  • Wolontariat online: TED Translators, org.pl, e-wolontariat.pl.
  • Projekty solidarności Europejskiego Korpusu Solidarności. (wniosek projektowy zawierający pomysł na działanie na rzecz lokalnej społeczności otrzymuje dofinansowanie od Komisji Europejskiej).
  • Inicjatywy grupowe: samorządy uczniowskie, koła przedmiotowe, kluby (filmowe, czytelnika, sportowe), festiwale szkolne.
  • Zwolnieni z Teorii – Program Zwolnieni z Teorii to przykład inicjatywy grupowej, która wspomaga młodych ludzi we wdrażaniu własnego projektu społecznego.
  • Inicjatywy indywidualne: (blog z próbkami pisarskimi, konto na Instagramie, profil na TikToku – dzielenie się wiedzą, mówienie o swoich pasjach),
  • Wymiany międzykulturowe Erasmus+: np. wymiana międzykulturowa (youth exchange), czyli wyjazd krótkoterminowy (zwykle ok. 7-10 dni) do jednego z krajów europejskich. fert wymian międzykulturowych warto szukać albo bezpośrednio przez organizacje zajmujące się mobilnością młodzieży, takie jak YoWo Poland, oraz na grupach na Facebooku: PL Youth In Action i Youth Opportunities for Poles.
  • Wolontariat europejski Europejskiego Korpusu Solidarności: (aby wziąć udział w wolontariacie europejskim, najlepiej zgłosić się bezpośrednio do jednej z organizacji wysyłających młodych ludzi z Polski szukać ofert projektów na Facebooku na grupach PL Youth In Action i Youth Opportunities for Poles lub na stronie Europejskiego Portalu Młodzieżowego).
  • Workcampy: (wspólne wykonywanie prac wolontariackich na rzecz lokalnej społeczności, takie jak prace ekologiczne, prosta renowacja zabytków, praca z dziećmi, seniorami lub niepełnosprawnymi czy promocja dziedzictwa kulturowego –  workcamps.pl.)
  • Workaway: (workaway czyli wolontariat zagraniczny, który czasem nazywa się working holidays (ang. pracujące wakacje). Workaway to wyjazd za granicę, podczas którego pracuje się na rzecz rodziny lub organizacji w zamian za zakwaterowanie i wyżywienie – workaway.info).
  • AIESEC: (AIESEC to organizacja studencka pomagająca młodym ludziom wyjechać za granicę na wolontariat i praktyki. W AIESEC znajdziemy trzy formy wyjazdu: Global Volunteer, Global Talent i Global Teacher).
  • Au pair: (pomaganie rodzinie za granicą w opiece nad dziećmi – Au Pair World).

Dobrym pomysłem na zdobycie doświadczenia zawodowego jest wzięcie udziału w praktykach, czy aplikowanie na staż. Dzięki podjęciu takiego zatrudnienia możemy nie tylko poznać zawód, który nas interesuje, lecz także firmy, w których chcielibyśmy pracować, a jeśli praktyki pójdą nam bardzo dobrze, mamy szansę na pozostanie w tym miejscu na stałe. Warto pomyśleć także o pracy, np. weekendowej – roznoszenie ulotek, pracy kasjera, niani, specjalisty ds. obsługi klienta, dostawcy jedzenia i nie tylko. Nawet wówczas, gdy nie jest ona związana z docelową branżą w której chcemy w przyszłości pracować, pokazuje ona nasz zapał i chęć do nauki. Można także podjąć pracę na stanowisku juniorskim wówczas brak doświadczenia nie stanowi przeszkody w zatrudnieniu kandydatów. Wiele firm wykazuje elastyczne podejście do młodych pracowników, umożliwiając im łączenie pracy z nauką.  ... 

Continue Reading

Zajęcia dodatkowe dla przedszkolaka – warto czy nie warto?

Rodzice, już od momentu gdy dziecko zaczyna swoją przygodę z przedszkolem, zostają często postawieni przed pytaniem: „Czy chcą zapisać Państwo swoje dziecko na zajęcia dodatkowe z …..” i tu pojawia się nierzadko cały zestaw różnorakich zajęć, czasem o dziwnie brzmiących nazwach, jak np. sensoplastyka. Rodzic zaczyna się zastanawiać, zadawać sobie pytania – Czy jeżeli nie zapiszę dziecka na żadne zajęcia, to jestem złym rodzicem? Czy to źle wpłynie na jego rozwój, będzie gorsze, a może wyśmiewane? Jakie zajęcia oraz w jakiej liczbie wybrać? Część rodziców wpada w pułapkę zapisywania dziecka na wszystkie możliwe zajęcia licząc, że: objawi jakiś talent, będzie miało łatwiej w życiu, wyprzedzi inne dzieci w wiedzy i umiejętnościach już na starcie. W wyniku tego, dzieci tracą coś bardzo ważnego: czas na własną aktywność. Pamiętajmy, że pierwszą i najważniejsza aktywnością dziecka w wieku przedszkolnym jest: ZABAWA. Sama zabawa w gronie rówieśników i rodzeństwa uczy bardzo wiele: negocjacji, nawiązywania kontaktów interpersonalnych, umiejętności rozwiązywania konfliktów, radzenia sobie z emocjami, pełnienia określonej roli w grupie, stosowania się do przyjętych zasad i norm oraz wiele, wiele innych. Swobodna zabawa nie jest stratą czasu, jest bardzo potrzebnym elementem codziennego życia przedszkolaka. Warto, więc uwzględnić ją w codziennym harmonogramie.

Czy zatem zajęcia dodatkowe są czymś niepotrzebnym, niekorzystnym? Nie. Zajęcia dodatkowe mogą być bardzo przyjemnym i rozwijającym czasem dla dziecka, o ile dostosujemy je do naszego konkretnego malucha.

Dobierając rodzaj zajęć dodatkowych powinniśmy przede wszystkim zastanowić się, jakie są realne potrzeby i możliwości naszego dziecka. Może maluch ma jakieś trudności i ważniejsza od akrobatyki będzie na razie terapia logopedyczna, czy integracja sensoryczna? ... 

Continue Reading

HIGIENA CYFROWA

Na świecie 4,54 miliarda ludzi korzysta z Internetu, a 3,8 miliarda z mediów społecznościowych. Nowe technologie są stałym elementem naszego życia i dają nam narzędzia do codziennego funkcjonowania w pracy, edukacji i rozrywki. Do tej pory sytuacja spowodowana pandemią i ograniczenie bezpośrednich kontaktów społecznych uświadomiło nam jak bardzo pomocne są nowe technologie, ale z drugiej strony jaki wpływ ma ich nadmiar na nasze samopoczucie. W związku z tym bardzo ważne jest, aby zadbać o naszą higienę cyfrową.

Higiena cyfrowa to postawa życiowa i wynikające z niej działania charakteryzujące się kreatywnym i odpowiedzialnym używaniem zasobów sieci, zmierzające do optymalizacji indywidualnego zdrowia somatycznego, psychicznego oraz społecznego w zakresie korzystania z technologii informacyjno-komunikacyjnych. Jej poziom uzależniony jest od samoregulacji i kontroli związanej z używaniem internetu oraz cyfrowych narzędzi ekranowych, dostępnej alternatywy dla świata cyfrowego, jak również rozwiniętej sieci oparcia społecznego.2 Pisząc prościej to zespół czynności i postaw, które mają zapewnić nam bezpieczne użytkowanie urządzeń elektronicznych oraz nowoczesnych technologii, w taki sposób, aby nie stanowiło ono zagrożenia dla naszego życia i zdrowia. Wśród konsekwencji nadużywania nowych technologii wymienia się: przemęczenie, niewyspanie, pogorszenie stanu zdrowia (np. wzrok), zaniedbywanie obowiązków, brak koncentracji bądź jej obniżony poziom, spadek efektywności pracy, wycofanie z kontaktów, pogorszenie relacji z bliskimi, cyberprzemoc, uzależnienie. Warto więc wprowadzić dziesięć zasad higieny cyfrowej:

  1. Kontroluj czas przed ekranem – zadaj sobie pytanie: Jak długo dzisiaj byłem w sieci? W jakim celu sięgam po smartfon? Nie używaj ekranów podczas wykonywania innych czynności np. jedzenia. Nie tylko ilość czasu w internecie jest ważna, ale też jego jakość.
  2. Odkładaj smartfon – nie noś go przy sobie non stop. W czasie nauki lub pracy, zabierz go w zasięgu wzroku.
  3. Wyłącz powiadomienia – wyłącz dźwięki i plakietki. Nie sprawdzaj co chwilę wiadomości.
  4. Nie rób wielu rzeczy na raz – w czasie pracy i nauki, wyłącz aplikację w tle i serwisy społecznościowe.
  5. Trenuj swój mózg w sposób analogowy – ćwicz koncentrację, pamięć, logiczne myślenie.
  6. Relaksuj się i odpoczywaj – bez urządzeń ekranowych.
  7. Szukaj zainteresowań poza siecią – ludzie bez zainteresowań offline łatwiej się uzależniają od smartfona.
  8. Planuj czas bez Internetu – świadomie spędzaj czas bez sieci. Rób sobie cyfrowe detoksy.
  9. Zadbaj o swój sen – 1-2 h przed snem bez ekranu. Nie bierz do sypialni smartfona. Kup budzik!
  10. Dbaj o relacje – kontakt w sieci to nie relacja. Relacje zbudujesz tylko offline. Dobre relacje chronią przed uzależnieniem.

Ważne jest, aby stworzyć domowe zasady korzystania z nowych technologii, które pomogą nam w odpowiedni sposób zarządzać cyfrowymi narzędziami ekranowymi i które przygotują dziecko do właściwego  korzystania ze smartfona w wieku późniejszym. Należy pamiętać, że wypracowanie wspólnych zasad dotyczą wszystkich domowników. ... 

Continue Reading

Opóźniony rozwój mowy czy norma?

Proces kształtowania się mowy dziecka zazwyczaj przebiega według usystematyzowanych schematów i tak naprawdę rozpoczyna się już w okresie prenatalnym, kiedy to kształtują się narządy mowy i zmysłów, a także dojrzewa układ nerwowy. Biorąc pod uwagę fakt, że na rozwój procesu mowy wpływa również wiele czynników genetycznych, prawidłowy rozwoju narządów zmysłów (szczególnie słuchu i wzroku), prawidłowy rozwój psychoruchowy i poznawczy oraz w ogromnym stopniu czynniki środowiskowe (prawidłowa opieka i pielęgnacja dziecka w okresie noworodkowo-niemowlęcym, prawidłowe wzorce środowiska w procesie mowy i komunikacji), rodzice nie zawsze mają pewność, czy ich dziecko nabywa umiejętności językowe i komunikacyjne w wystarczającym stopniu.

Dzieci późno mówiące to grupa dzieci, u których obserwujemy na wczesnym etapie rozwoju opóźnienie nabywania mowy czynnej, ale jednocześnie dobre rozumienie, prawidłowy poziom rozwoju poznawczego, brak diagnozy genetycznej czy neurologicznej (Rescorla L., 1989; Leonard L., 2014). Co ciekawe, w wieku 18–35 miesięcy dotyczy to około 15% dzieci. Za jedno z kryteriów przyjmuje się, że słownik takiego dziecka w 24 miesiącu obejmuje około 50 słów.

Dodatkowymi kryteriami są: brak łączenia słów w wypowiedź w wieku 24 miesięcy i oczywiście niepokój rodziców dotyczący rozwoju mowy swojego dziecka (Capone Singleton, 2017). W logopedii tradycyjnej wskazuje się, że do pół roku opóźnienie w rozwoju mowy czynnej jest dopuszczalne. W praktyce zawodowej stosuję zasadę, aby interweniować i sugerować wizytę kontrolną u logopedy w sytuacji, gdy dziecko używa jedynie pojedynczych słów lub nie mówi słowami w wieku 18 miesięcy. Diagnostycznymi są słowa mama czy tata, które w tym wieku powinny już być używane przez dziecko. Wtedy wdrożenie kilku podstawowych zasad, mających na celu rozwijanie mowy dziecka, przyniesie szybko oczekiwany rezultat, a do 2 urodzin opóźnienie w rozwoju mowy ma szansę zniknąć. ... 

Continue Reading