Diagnoza i Terapia

Na terenie poradni prowadzona jest:
DIAGNOZA I TERAPIA LOGOPEDYCZNA
DIAGNOZA I TERAPIA PSYCHOLOGICZNA
DIAGNOZA I TERAPIA PEDAGOGICZNA
DIAGNOZA QEEG I TERAPIA BIOFEEDBACK
DIAGNOZA GRAFOMOTORYKI I TERAPIA RĘKI
DIAGNOZA I TERAPIA SENSORYCZNO-MOTORYCZNA (SI)

 

 

DIAGNOZA I TERAPIA LOGOPEDYCZNA

Jeżeli chcesz sprawdzić czy proces rozwoju mowy u Twojego dziecka przebiega prawidłowo, przyjdź do logopedy.

LOGOPEDA
– udziela porad indywidualnych uczniom, rodzicom, nauczycielom i pedagogom szkolnym,
– odbywa spotkania z rodzicami na zaproszenie poszczególnych placówek,
– przeprowadza badania logopedyczne rozwoju i zaburzeń mowy dzieci i młodzieży,
-prowadzi indywidualną terapię logopedyczną w poradni

Rodzice!
Jeżeli mowa Waszego dziecka odbiega od mowy rówieśników to:
– zgłoście się z dzieckiem do logopedy,
– zadbajcie o to, by dziecko wykonywało wszystkie zalecane przez logopedę ćwiczenia,
– nie opuszczajcie wyznaczonych wizyt,
– nie zniechęcajcie się pozornym brakiem postępów, szczególnie w początkowej fazie ćwiczeń,

Pamiętajcie, że wada mowy, uciążliwa przede wszystkim dla Waszego dziecka, nie jest jego winą.

Wychowawcy!
Dzieci, u których stwierdzono wady mowy, mają kłopoty w nauce przede wszystkim w zakresie przedmiotów, które wymagają odpowiedzi ustnych,

Dlatego:
– bądźcie w stałym kontakcie z rodzicami, aby razem pomagać dziecku przezwyciężać jego problemy,
– stwórzcie w klasie atmosferę życzliwości wokół dziecka źle mówiącego,
– dziecko gorzej słyszące posadźcie w pierwszej ławce, starajcie się prowadzić lekcje tak, aby uczeń mógł obserwować twarz mówiącego,
– do czasu ukończenia terapii logopedycznej dziecka, postarajcie się nie oceniać jego odpowiedzi ustnych; ocena negatywna jest karą, a przypadku źle mówiącego nie ma mowy o jego winie

 

DIAGNOZA I TERAPIA PSYCHOLOGICZNA

Pomoc psychologiczna udzielana jest w poradni dla dzieci i młodzieży ze wszystkich grup wiekowych oraz ich rodziców i opiekunów.

Celem działania psychologa jest pomoc w rozwiązywaniu problemów emocjonalnych
i adaptacyjnych, problemów związanych z trudnościami w relacjach społecznych, a także pomoc
w wykorzystaniu zasobów i możliwości rozwojowych klienta.

Korzystanie z tej formy zajęć jest dobrowolną i autonomiczną decyzją klienta – także tego niepełnoletniego.

Poradnia realizuje pomoc psychologiczną poprzez:
– poradnictwo psychologiczne rozumiane jako pomoc w rozwiązywaniu kryzysów rozwojowych, rodzinnych, problemów emocjonalnych, trudności wychowawczych itp.
-wsparcie psychologiczne – działania pomocowe ukierunkowane na pracę z osobami ze zdiagnozowanymi zaburzeniami o charakterze psychogennym (np. nerwice, zaburzenia odżywiania, zaburzenia lękowe itp.).
– wspieranie samorealizacji ukierunkowane na rozwój jednostki – zmierzające do poprawy funkcjonowania i poszerzenia kompetencji psychospołecznych klienta.

Pomoc psychologiczna w zależności od potrzeby ma charakter indywidualnych spotkań
z klientem lub pracy z rodziną. Wobec dzieci najmłodszych stosuje się tzw. terapię przez zabawę.

Psycholog udzielający pomocy psychologicznej zobowiązany jest do zachowania tajemnicy zawodowej i zapewnienia klientowi poczucia bezpieczeństwa i ochrony jego prywatności.

 

DIAGNOZA I TERAPIA PEDAGOGICZNA

I. Zaburzenia zachowania

OFERTA DLA UCZNIÓW:
1. Diagnoza i terapia dzieci przedszkolnych.
2. Diagnoza i terapia uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych.
3. Terapia dzieci/uczniów z wadami wzroku.

4. Terapia dzieci/uczniów z wadami słuchu.

Formy terapii:

  • terapia taktylna,
  • terapia behawioralna,
  • terapia ART – trening zastępowania ag,resji,
  • TUS – trening umiejętności społecznych,
  • zajęcia rozwijające umiejętności emocjonalno – społeczne,
  • terapia ręki z elementami arteterapii,
  • zajęcia korekcyjno – kompensacyjne.

OFERTA DLA RODZICÓW:
1. Warsztaty umiejętności wychowawczych dla rodziców ” Szkoła dla Rodziców i Wychowawców”
2. Grupy wsparcia.
3. Konsultacje i porady.

OFERTA DLA NAUCZYCIELI:
1. Pomoc w rozwiązywaniu problemów dydaktyczno-wychowawczych.
2. Współpraca przy opracowywaniu i realizowaniu indywidualnych programów edukacyjno-terapeutycznych.
4. Prowadzenie szkoleń i warsztatów.

 

II. Specyficzne trudności w uczeniu się.

Na terenie poradni prowadzone są zajęcia specjalistyczne dla uczniów ze stwierdzonymi specyficznymi trudnościami w uczeniu się oraz dla dzieci przejawiających ryzyko wystąpienia tychże trudności. Zajęcia mają na celu zapobieganie dalszym trudnościom i niepowodzeniom szkolnym. Zajęciami obejmuje się uczniów szkół podstawowych. Terapia dotyczy uczniów z dysleksją rozwojową mogącą występować w trzech formach – w postaci trudności z nauczaniem się poprawnej pisowni lub jako zespół dwóch lub nawet trzech formach tych zaburzeń:
Dysgrafia – trudności w opanowaniu pożądanego poziomu graficznego pisma.
Dysleksja – specyficzne trudności w nauce czytania, którym często towarzyszą trudności w pisaniu.
Dysortografia – specyficzne trudności z opanowaniem poprawnej pisowni ( nie tylko błędy ortograficzne).

Bezpośrednią przyczyną trudności o charakterze dyslektycznym jest nieharmonijny rozwój psychomotoryczny dziecka, co oznacza, że niektóre funkcje rozwijają się dobrze lub ponadprzeciętnie, inne zaś z wyjątkowym opóźnieniem. Dotyczy to przede wszystkim zaburzeń rozwoju tych funkcji poznawczych i ruchowych, które biorą udział w czytaniu i pisaniu oraz ich współdziałania.

Zajęcia terapeutyczne koncentrują się na usprawnianiu i korygowaniu:
1. Nieprawidłowości rozwoju funkcji słuchowo-językowych (objawiają się jako zaburzenia uwagi, pamięci i percepcji słuchowej).
2. Zaburzeń funkcji wzrokowych (uwagi i spostrzegania wzrokowego, pamięci wzrokowej).
3. Deficytów rozwoju funkcji ruchowych a zwłaszcza motoryki rąk.
4. Zakłóceń lateralizacji, takich jak oburęczność, zamiast oczekiwanej prawo lub leworęczności u dziecka powyżej 7 lat, dwuoczność (brak dominacji jednego oka), czy tzw. skrzyżowana lateralizacja, np. praworęczność i lewooczność, nie muszą powodować trudności, lecz obserwuje się, że często występują u dzieci dyslektycznych w powiązaniu z innymi zaburzeniami.
5. Zaburzeń orientacji utrudniających rozpoznawanie kierunków w przestrzeni i orientację w lewej i prawej stronie własnego ciała.

Zajęcia prowadzone są przez specjalistów – pedagogów uprawnionych do prowadzenia terapii pedagogicznej.

 

DIAGNOZA QEEG i TERAPIA BIOFEEDBACK

Badanie Q-EEG  za pomocą elektrod umieszczonych na skórze głowy wykonuje się z 16 obszarów kory mózgowej w trzech stanach: przy oczach zamkniętych, oczach otwartych i wykonywaniu zadania dostosowanego do nagrywanych obszarów np. ciche czytanie, liczenie, słuchanie, wyszukiwanie szczegółów w zadanym tekście. Po analizie otrzymanych wyników badania zostaje ustalony odpowiedni protokół terapeutyczny.

Terapia Biofeedback – to praca osoby poddanej terapii z własnymi falami mózgowymi (bio-) dzięki podawanej informacji zwrotnej (-feedback), pod kierunkiem uprawnionego terapeuty.

To wykorzystanie specjalistycznego oprogramowania do odzwierciedlenia procesów psychofizjologicznych, z których osoba nie zdaje sobie zwykle sprawy, a które może nauczyć się świadomie kontrolować.

Terapia Biofeedback pomaga w:

  • poprawie pamięci i koncentracji uwagi,
  • wzroście poziomu motywacji do nauki,
  • zwiększeniu odporności na stres,
  • uczeniu samokontroli i reakcji emocjonalnych.

Terapia Biofeedback jest skuteczna w przypadku problemów, takich jak:

  • nadpobudliwość – ADHD,
  • spowolnienie psychoruchowe – ADD
  • fobie,
  • zaburzenia dyslektyczne,
  • zaburzona orientacja przestrzenna,
  • obniżona sprawność manualna,
  • zaburzona integracja sensoryczna,
  • nieadekwatna pamięć wzrokowa i słuchowa,
  • tiki,
  • opóźniony i zaburzony rozwój mowy,
  • chwiejność emocjonalna,
  • autyzm i zespół Aspergera,
  • mózgowe porażenie dziecięce,

EEG Biofeedback opiera się na dwóch podstawowych założeniach; po pierwsze, że aktywność elektryczna mózgu odzwierciedla stan psychiczny, po drugie, że tę aktywność możemy trenować.
To nauka samoregulacji fal mózgowych, osiągania pożądanego stanu umysłu.

EEG Biofeedback polega na rejestrowaniu informacji pochodzących z fal mózgowych za pomocą elektrod umieszczonych na skórze głowy i wyświetlaniu ich na ekranie komputera, czyli dostarczaniu  informacji zwrotnej osobie poddanej terapii. Gdy zmienia ona swój stan psychiczny, zmieniają się amplitudy fal mózgowych o różnych częstotliwościach. Widzi tę zmianę, ponieważ jest ona odzwierciedlana na ekranie komputera, i stara się zmieniać swój wzorzec fal mózgowych, aby osiągnąć z góry ustalony cel. W ten sposób uczy się samoregulacji.

PRZEBIEG SESJI TERAPEUTYCZNEJ:

Do odpowiednich punktów na głowie uczestnika sesji treningowej zostają przyklejone elektrody (uczestnik nie ma kontaktu z prądem!).

Elektrody odpowiedzialne są za przesyłanie fal mózgowych do komputera.

Osoba poddawana terapii na swoim monitorze widzi zadanie do wykonania, a trener obserwuje zapis wykresu fal mózgowych. W sytuacji generowania przez mózg pożądanych fal zadanie staje się łatwiejsze – w zależności od ustawień parametrów sesji.

Jedna sesja dla osoby dorosłej trwa 50 minut, dla dziecka 30 minut.

Ponieważ sesja treningowa EEG Biofeedback jest to “uczenie się mózgu” należy uczestniczyć w jednym, bądź większej ilości cykli treningowych (cykl to 30 sesji), co jest zależne od problemu osoby poddawanej terapii. Częstotliwość 1-2 razy w tygodniu.

Pierwsze efekty zauważalne są już po 10 sesjach, jednak dla uzyskania pożądanego efektu należy uczestniczyć w odpowiedniej ilości sesji bez przerwy.

Przerwanie ciągłości terapii powoduje utratę dotychczasowych postępów i skutkuje koniecznością rozpoczęcia jej od początku.

 

DIAGNOZA SPRAWNOŚCI GRAFOMOTORYCZNEJ I TERAPIA RĘKI

Ręka jako wyspecjalizowany narząd, odpowiedzialna jest w naszym ciele za wiele funkcji. Jej doskonałość polega na tym, że służy nam jako silne narzędzie do popychania, podnoszenia ciężarów, siłowania się, a jednocześnie potrafi wykonywać bardzo precyzyjne i skomplikowane ruchy takie jak szycie czy pisanie. Ta szeroka specjalizacja kończyn sprawia, że to w głównej mierze ich sprawność decyduje o poziomie funkcjonowania każdego człowieka. Rozwój kory mózgowej i skomplikowany mechanizm nerwowy, czyni nasze ręce i dłonie czymś niezwykle wyjątkowym i fascynującym. Dzięki niemu jesteśmy w stanie zapoczątkować ruch, kontrolować jego trwanie oraz płynnie go zakończyć.

TERAPIA RĘKI MA NA CELU

  • Wspomaganie precyzyjnych ruchów rąk
  • Poprawę umiejętności chwytu
  • Wzmacnianie koncentracji uwagi
  • Przekroczenie linii środkowej ciała
  • Doskonalenie sprawności manualnej i grafomotorycznej

DLA KOGO TERAPIA RĘKI?

RODZICU GDY TWOJE DZIECKO

  • ma trudności z planowaniem ruchowym i uczeniem się nowych czynności manualnych, manipulacyjnych;
  • niechętnie podejmuje czynności wymagające precyzyjnych ruchów dłoni czy palców (pisanie i rysowanie, malowanie, lepienie z plasteliny, układanie drobnych przedmiotów);
  •  ma problemy z nauką samoobsługi (ubieranie, wiązanie sznurowadeł, zapinanie guzików);
  • ma wyraźnie obniżone lub podwyższone napięcie mięśniowe w obrębie kończyny górnej i obręczy barkowej;
  • ma trudności z koordynacją obu rąk podczas zabaw manipulacyjnych;
  • wykonuje czynności wymagające dużej precyzji zbyt wolno lub za szybko i bardzo niedbale;
  • szybkość ruchów dziecka nie jest dostosowana do zadania;
  • nie lubi dotykać nowych i różnorodnych faktur;
  • dostarcza sobie dodatkowych wrażeń i domaga się zdecydowanego i mocnego ucisku dłoni, np. siada na własnych dłoniach, bardzo mocno zaciska ręce na przedmiotach, uderza rękami w przedmioty o ostrych i bardzo wyraźnych fakturach;
  • ma duże trudności z dostosowaniem siły do określonego zadania ruchowego;
  • ma niezgrabne, mało precyzyjne ruchy dłoni, związane z nieprawidłowym napięciem mięśniowym (nadmiernym bądź zbyt małym) – mocno zaciska kredkę/ołówek bądź kredki wypadają z dłoni;
  • ma trudności z koordynacją ruchów dłoni, palców i przedramienia;
  • ma zaburzenia koordynacji wzrokowo – ruchowej i obustronnej integracji, co może przejawiać się brzydkim pismem i mało estetycznymi pracami plastycznymi;
  • nie dostosowuje szybkości ruchów rąk do zadania.

… zastanów się nad terapią ręki.

 

DIAGNOZA I TERAPIA SENSORYCZNO-MOTORYCZNA (SI)

INTEGRACJA SENSORYCZNA

Metoda Integracji Sensorycznej jest jedną z najnowszych kompleksowych metod terapeutycznych stosowanych w Polsce (od roku 1993) w odniesieniu do dzieci z opóźnieniami w rozwoju psychoruchowym i trudnościami w nauce szkolnej.

Powstała w latach sześćdziesiątych XX wieku, jej twórczynią jest J.A. Ayres, psycholog kliniczny, pedagog specjalny, terapeutka.

Ayres wykazała znaczenie trzech podstawowych, najwcześniej dojrzewających systemów zmysłowych w procesie prawidłowego rozwoju dziecka.

Są to: system dotykowy, system czucia głębokiego / proprocepcja- czucie własnego ciała/, oraz układ przedsionkowy /zwany zmysłem równowagi/.

Kształtowanie się procesów percepcji wzrokowej i słuchowej oraz ich koordynacji zależy od właściwej stymulacji przez bodźce dotykowe i przedsionkowo – proproceptywne.

Ayres udowodniła, że rozwój wyższych funkcji mózgowych, od których zależą procesy poznawcze, można modyfikować i usprawniać poprzez lepszą integrację systemów somatosensorycznych /układ dotykowy, przedsionkowy, proproceptywny/.

Mówimy więc że:

Integracja Sensoryczna to proces neurologiczny organizujący wrażenia płynące ze wszystkich zmysłów w taki sposób by mogły być użyte do celowego działania.

W procesie tym informacje otrzymane ze wszystkich zmysłów mózg segreguje, rozpoznaje, interpretuje, łączy ze sobą i wcześniejszymi doświadczeniami odpowiadając na wymagania płynące ze środowiska. Dzięki temu dzieci rozwijają się prawidłowo.

Jest podstawą prawidłowego funkcjonowania w wielu zakresach min: ruchu, postawy, koordynacji, emocji, percepcji oraz mechanizmów uczenia się.

Polega na właściwym rozpoznaniu, połączeniu w jedną całość i zapamiętaniu docierających do systemu nerwowego informacji sensorycznych.

Procesy integracji sensorycznej to procesy, których nie jesteśmy w stanie obserwować bezpośrednio w mózgu człowieka. O ich istnieniu i prawidłowościach możemy jedynie wnioskować na podstawie zewnętrznych objawów.

Człowiek posiada zmysły dalekie i bliskie.

ZMYSŁY DALEKIE                  ZMYSŁY BLISKIE

– wzrok                                         – równowaga

– słuch                                           – kinestezja

– węch                                           – propriocepcja

– smak                                           – układ przedsionkowy

-dotyk                                           – skóra

– włosy

– paznokcie

– ścięgna, mięśnie

Zmysły dostarczają informacji o fizycznej kondycji naszego ciała i o tym co się dzieje wokół nas. Mózg nieustannie organizuje te wiadomości – lokalizując je, rozpoznając, segregując i integrując.

Gdy płyną one w prawidłowej organizacji, mózg może je użyć do formułowania percepcji /postrzegania/, planowania ruchu, napięcia mięśniowego, postawy, emocji, uczenia się i wielu innych.

Jeśli jednak występują nieprawidłowości w przebiegu organizacji tych procesów wówczas mózg nie otrzymuje właściwych informacji lub informacje są nieprawidłowe co skutkuje różnego rodzaju problemami dziecka w zachowaniu i uczeniu się.

PODSTAWOWE SYSTEMY SENSORYCZNE

Słuch – dźwięki stymulują receptory w uchu wewnętrznym by wysyłały impulsy do pnia mózgu. Impulsy te łączą się z impulsami z układu przedsionkowego i z mięśni skóry. Słuchowe centra organizacyjne są bardzo bliskie centrów wzrokowych w pniu mózgu i wymieniają miedzy sobą informacje.

Układ przedsionkowy – w uchu wewnętrznym znajdują się dwa typy receptorów dostarczających nam informacji o pozycji i ruchach głowy. Pierwszy typ mieści się w woreczku i łagiewce. Drugi typ receptorów to kanały półkoliste. Kombinacja wrażeń płynących z receptorów ruchu liniowego i receptorów ruchu rotacyjnego jest bardzo precyzyjna i mówi nam gdzie w danej chwili się znajdujemy, jak się przemieszczamy, czy jeszcze się przemieszczamy, jak szybko się przemieszczamy i w jakim kierunku. System przedsionkowy ma zasadniczy wpływ na reakcje posturalne i równoważne. Ma również wpływ na reakcje mięśni oczu. Reguluje napięcie w szczególności mięśni posturalnych. Dostarcza wiele impulsów do tworu siatkowatego. Dobrze modulowana aktywność przedsionkowa jest niezbędna do utrzymania spokojnej gotowości naszego organizmu. System słuchowy rozwija się i współpracuje z systemem przedsionkowym.

Czucie  – system dotykowy to najważniejszy  system sensoryczny w naszym ciele i odgrywa zasadniczą rolę w ludzkim zachowaniu zarówno fizycznym jak i psychicznym. Dotykowe impulsy dochodzą do każdej części mózgu. System dotykowy jest pierwszym systemem gotowym do funkcjonowania na długo przed wzrokowym i słuchowym.

Widzenie – światło stymuluje siatkówkę by wysyłała wzrokowe sensoryczne informacje do centrów wzrokowych w pniu mózgu . Centra te dokonują pierwszej obróbki w relacji do innych typów sensorycznych informacji szczególnie do informacji wejściowych z mięśni i stawów, systemu przedsionkowego. Te działania integracyjne pnia mózgu formułują naszą podstawową świadomość o otoczeniu i lokalizacji rzeczy w przestrzeni. Informacje z tej części pnia mózgu przechodzą do innych części pnia mózgu i móżdżku by zostały zintegrowane z motorycznymi informacjami pochodzącymi z mięśni które poruszają oczami i szyją.

TERAPIA

Metoda Integracji Sensorycznej przeznaczona jest przede wszystkim dla dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym o prawidłowym rozwoju, które doświadczają problemów w codziennym funkcjonowaniu. Adresatami tej metody są także dzieci z różnymi dysfunkcjami.

Głównym zadaniem tej terapii jest dostarczenie kontrolowanej ilości bodźców sensorycznych w szczególności przedsionkowych, proproceptywnych i dotykowych w taki sposób, że dziecko spontanicznie będzie formułowało reakcje adaptacyjne poprawiające integracje tych bodźców.

Rozpoczęcie terapii SI poprzedzone jest dokładną diagnozą dziecka opartą na Testach Południowo – Kalifornijskich (SCSIT) oraz Obserwacji Klinicznej. Terapeuta przeprowadza także wywiad z rodzicami często posługuje się uzupełniającymi narzędziami badawczymi. Na podstawie przeprowadzonych badań i obserwacji zostaną stworzone: pisemna diagnoza oraz indywidualny plan terapii. Rodzice otrzymują wskazówki terapeutyczne, które powinni realizować w domu.

Terapia integracji sensorycznej ma postać ,,naukowej zabawy”.

Podczas terapii dziecko nie ćwiczy konkretnych umiejętności lecz poprawiając integrację sensoryczną wzmacnia procesy nerwowe leżące u podstaw tych umiejętności. A umiejętności te pojawiają się w sposób naturalny jako konsekwencja poprawy funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego.

WYBRANE OBJAWY ZABURZEŃ Z ZAKRESU INTEGRACJI SENSORYCZNEJ

Dziecko:

  • ma słabą równowagę, często potyka się, przewraca,
  • unika zabaw związanych z brudzeniem rąk,
  • ma opóźniony rozwój mowy,
  • ma problemy z utrzymaniem uwagi nad zadaniem, nie doprowadza czynności do końca,
  • ma słabą koordynację ruchową (np. słabo wycina, rysuje)
  • jest wyjątkowo wrażliwe na bodźce (np. zatyka uszy, gdy słyszy jakiś dźwięk, nie lubi być dotykane),
  • ma obniżoną wrażliwość na bodźce (np. nie zwraca uwagi na zimno, ból),
  • szybko się męczy,
  • jest stale w ruchu (biega, kręci się, skacze, huśta),
  • ma kłopoty z umiejętnościami samoobsługowymi (jedzenie posiłków, ubieranie się),
  • ma kłopoty z opanowaniem technik szkolnych (pisanie, czytanie, liczenie – dotyczy dzieci pow. 7 r.ż),
  • nie lubi zabaw ruchowych, gier sportowych,
  • miewa odruch wymiotny podczas spożywania niektórych pokarmów,
  • chodzi na palcach,
  • niechętnie dotyka zabawek i innych przedmiotów,
  • nie lubi mycia twarzy, włosów i uszu,
  • nie lubi obcinania paznokci, włosów,
  • ma chorobę lokomocyjną,
  • nie lubi określonych tkanin ubraniowych (wełna),
  • nie ma ustalonej dominacji ręki (dotyczy dzieci pow. 4 r.ż),
  • ma nienaturalny lęk przed wysokością, ruchem, upadkiem,
  • podczas zajęć stolikowych (odrabianie lekcji) często podpiera głowę,
  • ma problemy z nauczeniem się nowych zadań ruchowych np. jazda na rowerze,
  • nieprawidłowo chwyta kredkę, długopis,
  • preferuje siedzący tryb życia np. oglądanie TV, gry na komputerze,
  • niechętnie podejmuje się nowych zadań ruchowych,
  • ma trudności z naśladowaniem ruchów.
  • często myli stronę prawą i lewą w obrębie własnego ciała,
  • nie próbuje pokonywać naturalnych przeszkód w terenie,
  • poproszone o coś opóźnia, albo zapomina o wykonaniu,
  • wchodząc /schodząc/ po schodach niepewnie stawia nogi, trzyma się poręczy,
  • nagłe dotknięcie , popchniecie wywołuje reakcję niewspółmierną do bodźca,
  • ma kłopoty z czytaniem z tablicy,
  • ruchy dziecka są niezgrabne, kanciaste, zamaszyste,
  • jest nadwrażliwe emocjonalnie, szybko się obraża,
  • nie lubi karuzeli, huśtawki – miewa mdłości,
  • okazuje niepokój, gdy musi oderwać nogi od podłoża,
  • nieumyślnie wchodzi lub wpada na meble, ściany, inne dzieci,
  • nie lubi dziecięcego baraszkowania, nie lubi turlać się, robić fikołków,
  • ma słabe wyczucie odległości – często staje zbyt blisko innych ludzi lub przedmiotów.
  • zdarza się, że zaczyna czytać wyrazy od końca,
  • dziecku często przytrafiają się przykre przygody: rozlanie, strącenie czegoś, rozsypanie.