Wymiana emocjonalna – empatia – to najszybsza i najskuteczniejsza forma komunikacji. Zdolność do empatii może przynieść wiele korzyści. Osoby z rozwiniętymi umiejętnościami empatycznymi są mniej agresywne i bardziej lubiane, łatwiej angażują się w sprawy potrzebujących i nawiązują kontakty z innymi. Dana jest nam zdolność do odczuwania i przeżywania emocji. Różnorodność sposobów wyrażania emocji i zdolność ich odczytywania jest wynikiem naszych osobistych doświadczeń i uwarunkowań kulturowych. Empatia to nie tylko zdolność do rozpoznawania emocji innych ludzi i współodczuwania z nimi. Równie ważna jest umiejętność trafnego interpretowania sytuacji i zachowania z punktu widzenia innej osoby. Dla rodziców najważniejszy jest fakt, że zdolność tę można rozwijać i pielęgnować i w tym właśnie możemy pomóc naszym dzieciom. Dzieciństwo jest szczególnym okresem uczenia się empatii. Rozwijając empatię korzystamy z wiedzy i doświadczeń danych nam przez najbliższe otoczenie. Im bogatsze są nasze doświadczenia, tym większe szanse na rozwój zdolności empatycznych. Fundamentem dla rozwijania zdolności empatycznych u dzieci jest okazywanie im empatii. Okażmy zainteresowanie smutkiem dziecka, radujmy się z nim gdy odniosło sukces, doceńmy osiągnięcia, z których one same mogą być dumne. Zdając sobie sprawę z możliwości oddziaływania emocjonalnego powinniśmy jako rodzice tak kierować swoim zachowaniem, by udzielać naszym dzieciom jak najlepszych lekcji kompetencji emocjonalnych. Nasza postawa emocjonalna udziela się dzieciom i nadaje naturalny rys ich charakterowi.
Dzieci zdobywają umiejętności społeczne w wyniku interakcji społecznych. Rola dorosłych sprowadza się do odpowiedniego przygotowania dzieci i umożliwienia im wzajemnych kontaktów. Dzieci posługując się metodą prób i błędów wybierają najbardziej skuteczne techniki, które wykorzystują w dalszych relacjach. Jednak, aby powstał ich repertuar dziecko musi je wcześniej poznać. A uczy się poprzez obserwację i naśladowanie głównie rodziców. Bardzo ważną cechą z punku widzenia umiejętności społecznych jest poczucie humoru. To umiejętność żartowania z własnych słabości i niepowodzeń, a nie wyśmiewanie innych. Należy jasno określić granice akceptowanego dowcipu wyznaczone przez szacunek i tolerancję dla innych ludzi. Śmiech uaktywnia różne sfery funkcjonowania człowieka. Ułatwia radzenie sobie z naszymi problemami, słabościami, lękami. Sprawdza się przy rozwiązywaniu konfliktów i napięć, a także odprężą i relaksuje. Sprawia, iż jesteśmy przyjaźniej nastawieni do innych. Dzieci z poczuciem humoru są zwykle cenione towarzysko. Chwile radości pozwalają spojrzeć na problemy z innej strony, dają szansę na znalezienie pozytywnych aspektów przykrych zdarzeniach. Pierwsza naturalna relacja społeczna to układ rodzice – dzieci, stanowi ona wzór przyszłych kontaktów społecznych. Dziecko, które nie spotyka się z empatią w domu, nie potrafi jej okazać. Traktuje innych tak jak samo było, czy jest traktowane.
Pedagog : Marta Surma
Na podstawie artykułu Marty Tarachy-„ Kompetencje społeczne”- Remedium