Czym różnią się od siebie szkoły ponadpodstawowe?
Po ośmioletniej szkole podstawowej można kontynuować naukę w szkołach ponadpodstawowych. Zaliczają się do nich:
- Liceum ogólnokształcące (4-letnie) – Nauka w liceum ogólnokształcącym trwa 4 lata i przygotuje do zdania egzaminu maturalnego, który jest przepustką na studia.
- Technikum (5-letnie) – Nauka w technikum trwa 5 lat i przygotowuje zarówno do matury, jak i umożliwia zdobycie kwalifikacji zawodowych – po zdaniu specjalnego egzaminu – umożliwia uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe. Technikum to szkoła, która łączy kształcenie ogólne z zawodowym. Zdawanie matury nie jest obowiązkowe, jednak tylko zdana matura umożliwia kontynuowanie nauki na studiach. Inne możliwości to edukacja w szkołach policealnych, podczas różnych kursów czy zdobywanie certyfikatów i kolejnych uprawnień zawodowych. Można też zakończyć edukację na zdobyciu wykształcenia średniego, a następnie wejść na rynek pracy jako wykwalifikowany technik danej dziedziny.
- Branżowa szkoła I stopnia (3-letnia) – Nauka w szkole branżowej I st. trwa 3 lata i umożliwia zdobycie kwalifikacji zawodowych. Szkoła branżowa I stopnia przygotuje się do wykonywania konkretnych zawodów. Wybór szkoły branżowej nie zamyka drogi do dalszej edukacji. Po ukończeniu szkoły branżowej I stopnia można kontynuować naukę w dwuletniej szkole branżowej II stopnia, która kończy się uzyskaniem dyplomu technika i umożliwia zdanie matury (a potem np. dalszą naukę na studiach).
Jakie kryteria wyboru wziąć pod uwagę?
- długość kształcenia (lata nauki) w poszczególnych typach szkół;
- możliwość zdawania matury;
- możliwość zdobycia kwalifikacji zawodowych;
- dostępne profile kształcenia lub profile klas;
- języki obce, których możesz się uczyć w danej szkole;
- zdawalność i przeciętne wyniki maturalne;
- możliwość przygotowania do olimpiad przedmiotowych;
- współpraca szkoły z pracodawcami, instytucjami, uczelniami (np. czy organizowane są praktyki, wymiany międzynarodowe lub czy istnieją klasy patronackie);
- miejsce w rankingu (jeśli z jakiegoś powodu jest to dla Ciebie istotne);
- dostępna oferta zajęć pozalekcyjnych, np. sportowych, kulturalnych;
- jakość infrastruktury szkolnej, np. wyposażenie sal lekcyjnych, dostępność hali sportowej;
- opinie o szkole;
- lokalizacja i dojazd do szkoły;
- … i inne.
Jak uzyskać informacje na temat szkół?
- Strony internetowe i profile szkół w mediach społecznościowych.
- Rozmowy z uczniami lub absolwentami.
- Dni Otwarte Szkół.
- Targi Edukacyjne.
- Rankingi szkół.
Źródło: Mapa Karier (mapakarier.org)
Ósmoklasisto pamiętaj:
nie sugeruj się wyborem przyjaciół – to, że koleżanka/kolega wybiera jakąś szkołę, nie znaczy, że musisz zrobić to samo! To ma być tylko i wyłącznie twój wybór, a nie np. twoich rodziców. To nie oni będą się za ciebie uczyć w tej szkole.
Jakie są zawody przyszłości?
Zawody przyszłości to profesje, na które w perspektywie bliższej, tj. kilkuletniej, lub dalszej, tj. kilkunastoletniej, będzie zapotrzebowanie na rynku pracy. Według aktualnych danych zawodami przyszłości są:
zawody z branży IT (np. programista Java, architekt IT i inne);
zawód biotechnologa;
zawód logistyka;
zawód inżyniera elektrotechnologii;
zawody medyczne (lekarze, pielęgniarki, fizjoterapeuci);
zawód trenera personalnego i dietetyka;
zawody związane z finansami;
zawód analityka danych;
zawód grafika komputerowego;
zawód pracownika naukowego.
Źródło: https://poradnikpracownika.pl/-zawody-przyszlosci-kogo-bedzie-potrzebowal-rynek-pracy-za-kilka-lat
Zgodnie z publikowaną przez Ministerstwo Edukacji i Nauki prognozą (krajową i wojewódzką) zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego wymienia się następujące zawody o szczególnym znaczeniu dla rozwoju państwa:
ZAPOTRZEBOWANIE NA PRACOWNIKÓW W ZAWODACH SZKOLNICTWA BRANŻOWEGO NA KRAJOWYM RYNKU PRACY:
Automatyk
Betoniarz-zbrojarz
Cieśla
Dekarz
Elektromechanik
Elektryk
Kierowca mechanik
Mechanik-monter maszyn i urządzeń
Mechatronik
Monter izolacji przemysłowych
Monter konstrukcji budowlanych
Monter nawierzchni kolejowej
Monter stolarki budowlanej
Operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych
Operator maszyn i urządzeń do robót ziemnych i drogowych
Operator maszyn i urządzeń w gospodarce odpadami
Operator obrabiarek skrawających
Technik automatyk
Technik automatyk sterowania ruchem kolejowym
Technik budowy dróg
Technik dekarstwa
Technik elektroenergetyk transportu szynowego
Technik elektryk
Technik energetyk
Technik gospodarki odpadami
Technik izolacji przemysłowych
Technik mechanik
Technik mechatronik
Technik programista
Technik robotyk
Technik spawalnictwa
Technik montażu i automatyki stolarki budowlanej
Technik transportu kolejowego
Województwo podkarpackie
Wykaz zawodów szkolnictwa branżowego, dla których jest prognozowane istotne zapotrzebowanie na pracowników w województwie podkarpackim:
Automatyk
Betoniarz-zbrojarz
Blacharz
Blacharz samochodowy
Cieśla
Dekarz
Elektromechanik
Elektromechanik pojazdów samochodowych
Elektronik
Elektryk
Kierowca mechanik
Krawiec
Kucharz
Lakiernik samochodowy
Mechanik pojazdów kolejowych
Mechanik pojazdów samochodowych
Mechanik-monter maszyn i urządzeń
Mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych
Mechatronik
Monter izolacji budowlanych
Monter izolacji przemysłowych
Monter konstrukcji budowlanych
Monter nawierzchni kolejowej
Monter sieci i instalacji sanitarnych
Monter sieci i urządzeń telekomunikacyjnych
Monter stolarki budowlanej
Monter zabudowy i robót wykończeniowych w budownictwie
Murarz-tynkarz
Operator maszyn i urządzeń do przetwórstwa tworzyw sztucznych
Operator maszyn i urządzeń do robót ziemnych i drogowych
Operator maszyn i urządzeń w gospodarce odpadami
Operator obrabiarek skrawających
Operator urządzeń przemysłu chemicznego
Opiekun medyczny
Opiekun osoby starszej
Opiekun w domu pomocy społecznej
Opiekunka dziecięca
Opiekunka środowiskowa
Piekarz
Pracownik obsługi hotelowej
Przetwórca mięsa
Stolarz
Ślusarz
Technik analityk
Technik aranżacji wnętrz
Technik automatyk
Technik automatyk sterowania ruchem kolejowym
Technik awionik
Technik budownictwa
Technik budownictwa kolejowego
Technik budowy dróg
Technik chłodnictwa i klimatyzacji
Technik dekarstwa
Technik eksploatacji portów i terminali
Technik elektroenergetyk transportu szynowego
Technik elektroniki i informatyki medycznej
Technik elektronik
Technik elektryk
Technik energetyk
Technik farmaceutyczny
Technik gazownictwa
Technik geolog
Technik gospodarki odpadami
Technik górnictwa otworowego
Technik hotelarstwa
Technik informatyk
Technik inżynierii środowiska i melioracji
Technik izolacji przemysłowych
Technik leśnik
Technik logistyk
Technik lotniskowych służb operacyjnych
Technik mechanik
Technik mechanik lotniczy
Technik mechanizacji rolnictwa i agrotroniki
Technik mechatronik
Technik montażu i automatyki stolarki budowlanej
Technik organizacji turystyki
Technik pojazdów kolejowych
Technik pojazdów samochodowych
Technik programista
Technik przemysłu mody
Technik renowacji elementów architektury
Technik robotyk
Technik robót wykończeniowych w budownictwie
Technik spawalnictwa
Technik spedytor
Technik stylista
Technik szerokopasmowej komunikacji elektronicznej
Technik technologii chemicznej
Technik technologii drewna
Technik technologii żywności
Technik teleinformatyk
Technik telekomunikacji
Technik transportu kolejowego
Technik tyfloinformatyk
Technik urządzeń i systemów energetyki odnawialnej
Technik weterynarii
Technik wiertnik
Technik żywienia i usług gastronomicznych
Terapeuta zajęciowy
Źródło: MONITOR POLSKI DZIENNIK URZĘDOWY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ OBWIESZCZENIE MINISTRA EDUKACJI I NAUKI z dnia 20 stycznia 2023 r. w sprawie prognozy zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy.
Opracowała: Alicja Madej – pedagog, doradca zawodowy